نقش طرح سیروان در کمک به ناترازی گاز چیست؟
طرح سیروان که به منظور استفاده از گاز تولیدی از میادین گازی داخلی طراحی شده، به گفته کارشناسان نه تنها کمک به بهبود ناترازی گاز نمی کند بلکه اقتصاد چندان قوی نیز ندارد.
سال گذشته بود که نماینده یکی از شهرهای استان کرمانشاه، سوالی را در خصوص علت توسعه نیافتن میادین نفتی و گازی واقع در حوزه شهرستان خود از وزیر نفت مطرح کرده بود و از طریق معاونت پارلمانی وزارت نفت این سوال به مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران ارجاع و در وقت مقتضی جوابیه از طرف شرکت نفت مناطق مرکزی به این سوال نماینده ارسال شد.
تنها پس از ۲ ماه از ارسال این سوال، دستیار ویژه وزیر نفت که هنوز به نفت مرکزی نیامده بود، بررسی و مطالعات اولیه در خصوص احداث پالایشگاه گازی را کلید زده بود؛ به این ترتیب که با احداث پالایشگاهی گاز تولیدی میادین گازی توسعه نیافته واقع در حوزه جغرافیایی همان شهرستان استان کرمانشاه را در آن، فرآورش کنند. این طرح با کمک‌های مشاوره‌ای یکی از شرکت‌های زیرمجموعه OEID (و نه حتی کمک مشورتی یکی از ادارات زیر مجموعه شرکت ملی نفت ایران) که از شرکت‌های زیرمجموعه شرکت اویک است، شکل گرفت.
تعجیل برای چه؟
براساس قانون، توسعه تمامی میادین نفتی-گازی توسعه نیافته باید پس از طرح در شورای عالی نظارت بر منابع هیدروکربنی شرکت ملی نفت ایران و دریافت مجوز شورای اقتصاد (برای طرح‌هایی که توسعه آنها از محل منابع داخلی است) به مرحله برگزاری مناقصه برسد و پس از مشخص شدن برنده مناقصه، به اجرا درآید.
این در حالی است که از معاونت توسعه شرکت ملی نفت ایران خبر می‌رسد که در ماه‌های آخر کار وزارت زنگنه، این طرح دوباره در اولویت طرح‌های توسعه‌ای به شکلی کاملاً فوری قرار گرفته است.
۷۰۰ میلیون دلار برای طرح سیروان!
در کمتر از ۳ ماه تا پایان دولت دوازدهم معاونت توسعه شرکت ملی نفت ایران در نظر دارد تا طرحی را موسوم به طرح سیروان با هدف جمع آوری گازهای همراه میادین نفت شهر و سومار و گاز تولیدی از میادین توسعه نیافته باباقیر، بانکول، بیستون، سامان و دلاوران در اواخر سال ۱۳۹۹ در شرکت ملی نفت ایران، آغاز کند.
در همین رابطه شرکت EIED از شرکت‌های زیرمجموعه OEID (گروه هلدینگ اویک) انتخاب و خدمات مشاوره‌ای مطالعه اولیه جهت توسعه میادین جدید و احداث پالایشگاه گازی در منطقه عمومی سرپل ذهاب و گیلانغرب توسط این شرکت انجام شده است که نتیجه آن گزارشی با عنوان «طرح توسعه یکپارچه میادین گازی در منطقه غرب استان کرمانشاه» (موسوم به طرح سیروان) است. همچنین در این طرح احداث یک پالایشگاه به ظرفیت ۳۰۰ میلیون فوت مکعب (۸.۵ میلیون متر مکعب) و احداث یک واحد پتروشیمی در پایین دست این تأسیسات در نظر گرفته شده است.
به گفته متخصصین اگر هزینه حفاری و احداث خط لوله را در نظر نگیریم؛ برای احداث یک پالایشگاه گازی یک میلیارد فوت مکعبی، هزینه‌ای بالغ بر ۲ میلیارد دلار نیاز باشد؛ پس هزینه احداث پالایشگاه گازی در اندازه ۳۰۰ میلیون فوت مکعبی حداقل ۷۰۰ میلیون تا یک میلیارد دلار است. این هزینه‌ها به غیر از سرمایه‌ای است که برای احداث پتروشیمی در کرمانشاه متصور است و به هیچ عنوان از نظر مکان احداث و مصرف آب آن توجیه پذیر نیست. از سویی دیگر برای احداث پتروشیمی کرمانشاه در فاز نخست، رقمی حدود ۶۰۰ میلیون دلار برآورد سرمایه‌ای، انجام شده است.
۵ سال زمان برای حل مشکل ناترازی گاز؟!
حال سوال این است که از محل تولید ۳۰۰ میلیون فوت مکعب که در خوشبینانه ترین حالت در سال ۱۴۰۱ به تولید می‌رسد و برای احداث پالایشگاه گازی در بهترین حالت ممکن حداقل ۴ سال آینده به بهره برداری خواهد رسید، چه اتفاق ملموسی در جهت رفع مشکل ناترازی گاز یا اشتغالزایی می‌افتد؟
چرا نباید با یک بررسی جامع و با در نظر گرفتن اولویت‌های کلان کشور در بخش گاز و پتروشیمی سرمایه گذاری‌های پیش بینی شده در این نقطه از کشور، در نقاطی از کشور (میادین مشترک گازی و توسعه پتروشیمی‌ها در نقاط ساحلی) که از نظر اقتصادی و فنی توجیه پذیر هستند، انجام شود؟ آیا بهتر نبود در ۸ سال گذشته، پالایشگاه گازی ایلام که پیش از این احداث شده است، با افزایش ظرفیت فعلی، مقصد گازهای تولید شده از میادین توسعه نیافته باباقیر، بیستون و بانکول جهت فرآورش باشد؟
