الکترونیکی‌شدن عوارض آزادراهی با تگ‌های هوشمند
الکترونیکی شدن عوارض آزادراهی طرحی است که طی سالیان گذشته با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم کرده و بزرگترین مانع آن رانندگان بدحسابی است که عوارض‌شان را فقط به صورت دستی پرداخت می‌کنند! اما اخیرا پیشنهادی مطرح شده که باید دید می‌تواند گره‌گشای این مشکل باشد.
الکترونیکی‌شدن دریافت و پرداخت عوارض آزادراهی در سال‌های گذشته از سوی وزارت راه و شهرسازی در دستور کار قرار گرفت و بر این اساس باید آزادراه‌های ۲۷ گانه کشور که البته هر ساله به تعداد آن‌ها افزوده می‌شود، به تجهیزات و زیرساخت‌های آن مجهز شوند.
پروژه‌ای که به نظر می‌رسد نهایتا در بازه زمانی حدود یکساله قابلیت اجرایی داشته باشد اما سال‌هاست به اتمام نرسیده و از سوی دیگر برخی آزادراه‌هایی که سیستم پرداخت عوارض‌شان را الکترونیکی کرده بودند، به حالت سابق بازگشتند و باجه‌های عوارضی را دوباره در آزادراه‌های خود مستقر کردند. البته دلیل اصلی این بازگشت و عقیم ماندن این طرح، پرداخت نشدن عوارض از سوی رانندگان بدحسابی است که با وجود گذشتن از آزادراه‌های الکترونیکی و فراهم بودن شیوه‌های مختلف برای پرداخت آن، ماه‌ها و سال‌ها حساب خود را با سرمایه‌گذاران بخش خصوصی آزادراه‌های مذکور صاف نکردند.
البته در ادامه وزارت راه و شهرسازی تفاهم‌نامه‌ای با پلیس امضاء کرد تا رانندگان بد حساب جریمه شوند و نتنها جریمه‌های ۴۰ هزار تومانی برای آن‌ها در نظر گرفته شد بلکه قرار بود در صورت تاخیر بیشتر به صورت تصاعدی این جریمه و اصل عوارض آن‌ها افزایش پیدا می‌کرد. اما این مسئله هم نتوانست برخی رانندگان بد حساب را مجاب کند تا عوارض چند هزار تومانی‌شان را پرداخت کنند.
در چنین شرایطی ویروس کرونا هم مزید بر علت شد تا ستاد ملی مقابله با کرونا الکترونیکی شدن عوارض آزادراه‌ها را مصوب کرده و وزارت راه و شهرسازی را مکلف به اجرا و تعمیم این طرح به همه آزادراه‌های کشور کند اما بدحسابی‌ها مانع ادامه الکترونیکی‌شدن عوارض آزادراهی و نهایتا سفت شدن جای پای عوارضی‌ها شد.
یکی از طرح‌هایی که برای جلب نظر سرمایه‌گذاران و استقبال بیشتر آن‌ها از الکترونیکی شدن عوارض آزادراهی مطرح شد تگ‌های هوشمندی بود که قرار است روی شیشه جلوی خودروها نصب شود و رانندگان به محض عبور از هر آزادراه نرخ عوارض آزادراهی از حساب بانکی آن‌ها کسر شود.
به گفته خیراله خادمی مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور این طرح قرار بود در ابتدا از آزادراه غدیر آغاز شود و نهایتا به آزادراه‌های دیگر ختم شود. وی افزود: در این روش برای خودروهایی که از آزادراه‌ها استفاده می‌کنند برچسب هوشمندی تهیه شده تا هنگام عبور از دوربین‌های پلاک خوان، عوارض مورد نظر از کیف پول آن‌ها کسر شود، این مدل در آزادراه غدیر تست شده و اگر جواب بدهد در دیگر آزادراه‌ها نیز آن را اجرا می‌کنیم اما این پروژه در آزادراه غدیر اجرایی نشد و متولیان و سرمایه‌گذاران آن ترجیح دادند به باجه‌های قدیمی عوارضی رو بیاورند.
البته محمد اسلامی –وزیر راه و شهرسازی – نیز در روزهای اخیر و در حاشیه افتتاح مرکز اخذ عوارض الکترونیکی آزادراه‌های کشور در این باره اظهار کرد: تلاش داریم تا سیستم‌های پرداخت عوارض الکترونیکی برای مردم متنوع و ساده شود. همچنین با توجه به تکلیف ستاد ملی کرونا در ماه‌های آتی تعداد بیشتری از اتوبان‌ها را به سیستم پرداخت الکترونیکی متصل می‌کنیم.
وی با اشاره به اینکه گزینه پیش‌پرداخت عوارض الکترونیکی که پیش‌تر نیز تجربه شده جزو گزینه‌هایی است که در مورد آن در حال تصمیم‌گیری هستیم، افزود: همه بانک‌ها می‌توانند تگ عوارض الکترونیکی را تهیه کرده و به مشتریان واگذار کنند. روش کار تگ‌های عبور الکترونیکی به این شکل است که مردم می‌توانند این تگ‌ها را از بانک‌ها خریداری کنند و پشت شیشه اتومبیل خود نصب کنند تا با عبور از این طریق عوارض کسر شود.
با توجه به این اظهارات به نظر می‌رسد که استفاده از تگ‌های هوشمند برای عبور از آزادراه‌های کشور می‌تواند مشکل الکترونیکی شدن عوارض آن‌ها را حل کند و اساسا باید دید که این طرح که برای آزادراه غدیر در حد پیشنهاد و روی کاغذ باقی مانده، تا چه اندازه قابلیت اجرایی خواهد داشت؟
