روزهای بهتر در انتظار اقتصاد ایران
موسسه فیچ از پتانسیل رشد بالای هشت درصدی اقتصاد ایران در صورت احیای برجام خبر داد.
موسسه اعتباری فیچ- یکی از سه موسسه برتر رتبه بندی جهان- به بررسی وضعیت اقتصاد ایران و ریسک ها و احتمالات پیش روی آن پرداخته است. نکات برگزیده این گزارش به شرح زیر است:
برجام احیا خواهد شد
جو بایدن- رییس جمهور آمریکا- تاکنون بارها و بارها از تمایل دولتش برای بازگشت به توافق هسته ای سال ۲۰۱۵ به شرط پایبندی تهران به تعهداتش خبر داده است. نظر ما بر این است که در نهایت طرفین (بر سر بازگشت متقابل به تعهداتشان) به توافق خواهند رسید، با این حال باید این نکته را هم اضافه کنیم که رسیدن به چنین توافقی احتمالا به ماه ها زمان نیاز خواهد داشت.
ما معتقدیم که شانس کمی برای توافق بر سر تمام موارد اختلافی از جمله موشکی و منطقه ای وجود دارد و این یعنی روابط ایران و آمریکا حتی پس از احیای برجام پرنوسان و پرتنش باقی خواهد ماند.
رشد اقتصادی بالا در صورت احیای برجام
پیش بینی میکنیم که رشد اقتصادی ایران در سال جاری ۴.۳ درصد و در سال آینده ۸.۲ درصد باشد با این شرط که دولت بایدن به توافق هسته ای بازگردد و معافیت های تحریمی صادر کند. در این صورت صادرات نفت ایران بیشتر خواهد شد، فشار روی ریال کمتر و افزایش نرخ تورم محدودتر خواهد شد و در نتیجه به تدریج، شاهد احیای تقاضای مصرفی و سرمایه گذاری خواهیم بود.
ریسک های اصلی بر سر راه اقتصاد ایران
کماکان اصلی ترین ریسک، بالا گرفتن تنش ها بین ایران و آمریکا است که می تواند احیای توافق را غیرممکن سازد. بحران کرونا در ایران نیز می تواند بیشتر از چیزی که انتظارش را داریم طول بکشد در این صورت اخلال در فعالیت های اقتصادی ایرات تا سال ۲۰۲۳ طول خواهد کشید و ریسک بی ثباتی های سیاسی هم ایجاد می شود.
نقاط قوت اقتصاد ایران
* اقتصاد ایران دارنده دومین ذخایر بزرگ نفت در جهان پس از عربستان و دومین ذخایر بزرگ در جهان پس از روسیه محسوب می شود.
* به جز نفت و گاز، ایران دارای منابع طبیعی دیگری نیز هست و بخش کشاورزی نیرومندی دارد.
* ایران شرایط جمعیتی بسیار مناسبی دارد. جمعیت به قدر کافی بالا و همچنین به میزان کافی تحصیلکرده است.
نقاط ضعف اقتصاد ایران
* تحریم های بین المللی به میزان زیادی باعث محدودیت در تجارت خارجی شده اند.
* بخش بانکی در شرایط شکننده ای قرار دارد و این روی در دسترس بودن اعتبارات بانکی اثر گذاشته است.
* قانون گذاری نامناسب باعث ایجاد فضای چالش برانگیزی شده که سرمایه گذاران خارجی را فراری داده است.
فرصت ها در اقتصاد ایران
* بخش گاز هنوز در حال توسعه است و فضای قابل توجهی برای توسعه آن و به حداکثر رساندن کسب درآمد از آن وجود دارد.
* ایران یک بازار بزرگ است که شرکت های خارجی علاقه به حضور در آن دارند.
* در صورت رفع تحریم های آمریکا، تجارت خارجی ایران پتانسیل رشد بسیار بالایی دارد.
تهدیدها بر سر اقتصاد ایران
* در نتیجه کاهش صادرات نفتی، وضعیت اقتصاد تحت تاثیر قرار گرفته است. هر چند صندوق توسعه ملی برای حفاظت از اقتصاد در زمان کاهش قیمت نفت یا کاهش صادرات نفتی ایجاد شده اما کارکرد آن اخیرا بیشتر محدود به تامین مالی مخارج دولت شده است.
* در صورت نرسیدن به توافق با آمریکا و اتخاذ یک سیاست هسته ای تهاجمی، ریسک آسیب به تجارت خارجی از جمله در تجارت با چین، روسیه و هند وجود دارد.