پروژه آزادگان جنوبی به کجا کشید؟/ چرا شرکت نفت پشت پیمانکار ایرانی را خالی کرد؟

شرکت پتروپارس با ارسال جوابیه در واکنش به مطلب منتشر شده در خبرگزاری فارس با عنوان «ناگفته‌هایی از توسعه آزادگان جنوبی در دولت دوازدهم/ آیا شرکت نفت موجب خشک شدن هورالعظیم شد؟» توضیحاتی را ارائه کرد. در جوابیه آمده است:

«شرکت پتروپارس در طول ربع قرن فعالیت غرورآفرین خود به عنوان عضوی تاثیرگذار در صنعت نفت و گاز ایران، همواره در خط مقدم جبهه اقتصادی فعالیت کرده و فازهای متعددی از میدان پارس جنوبی را توسعه داده است که یکی از ثمرات آن انتقال دانش مدیریت طرح‌ها و مگاپروژه‌های بزرگ ملی به داخل کشور و رشد و توسعه تعداد بی‌شماری از پیمانکاران، سازندگان و تامین‌کنندگان داخل و ارتقای توان فنی و مهندسی و ساخت داخلی و نهادینه سازی «باور توانستن» در میان صنعت گران ایران اسلامی است.

به گونه‌ای که صنعت نفت و گاز کشور از نقطه وابستگی کامل در طرح توسعه فاز یک پارس جنوبی به جایگاه استقلال و خودکفایی کامل در طرح توسعه فاز ۱۹ پارس جنوبی رسید و این طرح ملی بدون حضور شرکت‌های خارجی و به دست توانمند ایرانیان، با بیشترین کیفیت و کمترین زمان و هزینه ممکن نسبت به طرح‌های مشابه مدیریت و اجرا گردید.

هم اکنون نیز این شرکت در غیاب شرکت توتال و سایر شرکت‌های خارجی با تکیه بر توان داخلی پرچم توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی را برافراشته نگه داشته و با تمام توان در حال اجرای عملیات حفاری و توسعه آخرین فاز این میدان است.

پتروپارس همواره با پرهیز از حاشیه‌سازی، بر ماموریت خود که ارزش‌آفرینی در صنعت نفت و گاز است، متمرکز بوده و در طول حیات خود سعی کرده است به جای جوسازی رسانه‌ای و ورود به مباحث حاشیه‌ای، بر اساس اصول حرفه‌ای حرکت کرده و موانع و مشکلات را در تعامل حداکثری با کارفرمایان خود و با رویکرد حرفه‌ای و تخصصی مطرح و حل و فصل نماید. لذا تضعیف این شرکت نتیجه‌ای جز تضعیف منافع ملی و وابستگی بیشتر به خارج نخواهد داشت.

*مشکل توسعه میدان آزادگان جنوبی ریشه در گذشته این پروژه دارد

پیرو سیاست اصولی و حرفه‌ای گروه پتروپارس و در راستای شعار امسال که با عنوان «تولید، مانع زدایی‌ها و پشتیبانی‌ها» نامگذاری شده است، تمام تلاش و اراده این شرکت معطوف به توسعه و افزایش تولید از میادین مشترک است، اما انتشار مطلبی تحت عنوان «ناگفته‌هایی از توسعه آزادگان جنوبی در دولت دوازدهم/ آیا شرکت نفت موجب خشک شدن هورالعظیم شد؟» مورخ ۱۴۰۰/۰۶/۱۴ که مصاحبه‌کننده بر اساس حاشیه‌های غیرفنی و غیرتخصصی و تمایلات و اغراض شخصی مطالبی بیان نموده است، این شرکت را بر آن داشت تا صرفا جهت رفع برخی از ابهامات و روشن شدن افکار عمومی، به اختصار در خصوص برخی از موارد مطرح شده روشنگری نماید.

شرکت پتروپارس با دو قرارداد «پیمانکاری عمومی (GC) فاز اول میدان آزادگان جنوبی» و «احداث واحد فرآورش مرکزی میدان آزادگان جنوبی (CTEP)»  در میدان آزادگان جنوبی حضور فعال دارد که در مورد قرارداد پیمانکاری عمومی (GC) میدان آزادگان جنوبی موارد زیر قابل توجه است:

طرح توسعه آزادگان جنوبی در ۲۹ بهمن ۱۳۸۲ با عقد قرارداد بیع متقابل میان شرکت ملی نفت ایران و شرکت‌های INPEX ژاپن و NICO آغاز گردید و پس از فراز و فرود بسیار پس از گذشت ۱۷ سال در ۲۵ مرداد ۱۳۹۹ (پیشرفت متوسط ماهانه سه دهم درصد) بخشی از فعالیت‌های طرح تحت عنوان قرارداد GC به شرکت پتروپارس واگذار گردید.

مشکلات این طرح ملی ریشه در گذشته داشته و به گفته مجری طرح آزادگان اگر پیشرفت قابل قبولی نداشته است، علت مشکلات را باید در جای دیگری جستجو کرد و مقصر نشان دادن پتروپارس نمی‌تواند کمکی به حل مشکلات طرح آزادگان جنوبی کند. در تایید این موضوع همین بس که پتروپارس در بدو ورود به این طرح، طی گزارشی ضمن اعلام تمامی مشکلات و معضلات پیش رو، راهکارهای لازم جهت برون رفت از مشکلات را به مجری طرح اعلام و پیشنهادات خود جهت اصلاح توسعه نامتوازن این طرح و امکان افزایش تولید روزانه ۶۰ هزار بشکه را ارائه نمود.

*وضعیت بحرانی تامین مالی پروژه، طرح توسعه آزادگان جنوبی را متوقف کرد

آنچه مسلم است اجرای هر طرح و پروژه‌ ارتباط تنگاتنگی با تامین منابع مالی دارد. در مطلب منتشر شده نیز مجری طرح آزادگان در جای جای صحبت‌های خود به این موضوع اذعان داشته و می‌گوید:

«کارفرما یک تعهد مالی تحت عنوان پیش پرداخت در حدود ۴۴ میلیون یورو داشت که در دو بخش و با تأخیر قابل توجهی پرداخت شد» یا می‌گوید «از اواخر سال ۱۳۹۸ به بعد تمرکز وزارت نفت و شرکت ملی نفت بر پروژه خط لوله گوره-جاسک قرار داشت و تنها یک جلسه حضوری در خصوص آزادگان جنوبی برگزار شد و در بخش تامین مالی هم عمده منابع مالی به پروژه خط گوره-جاسک تزریق شد» و اظهارات دیگری از مجری طرح آزادگان جنوبی که به خودی خود گویای وضعیت بحرانی مالی پروژه است. پرواضح است که شرکت پتروپارس به منابع مالی لایتناهی متصل نیست که بتواند هزینه‌های طرح را تمام و کمال جبران نماید و همانند هر قرارداد پیمانکاری، پیشرفت کار مستلزم انجام تعهدات مالی از سوی کارفرماست.

*پتروپارس صورت وضعیت پیمانکاران فرعی را از منابع مالی محدود داخلی خود تامین کرد

مجری طرح در جایی می‌گوید: «باید پیمانکار کار را جلو ببرد، صورت‌ وضعیت تولید کند، یعنی پیشرفت پروژه انجام شود، تا با این فرایند به پیمانکار صورت وضعیت‌ها پرداخت شود. تا الان صرفاً دو یا سه صورت وضعیت بعد از یک سال توسط پتروپارس به ما داده شده است.» این در حالی است که با وجود گذشت بیش از یک سال از شروع قرارداد هنوز تکلیف حدود ۱۶ میلیون دلار پیش‌پرداخت پیمانکاران طرح که فعالیت‌های خود را مدت‌ها است آغاز نموده‌اند در هاله‌ای از ابهام قرار داشته و روشن نشده است.

از طرفی شرکت پتروپارس تنها در قرارداد GC از بهمن ۱۳۹۹ تا مرداد ۱۴۰۰ با توجه به فعالیت پیمانکاران متعدد زیرسطحی، روسطحی و خدمات عمومی در منطقه عملیاتی، بیش از ۸ صورت وضعیت برای بیش از ۱۰ بسته کاری ارسال کرده است که با گذشت حدود ۷ ماه از ارسال اولین صورت وضعیت، ظرف چند روز گذشته و آن هم تنها بخش ناچیزی معادل کمتر از ۱۶ درصد صورت وضعیت‌های ارسالی پرداخت شده است و تاکنون شرکت پتروپارس به منظور جلوگیری از ایجاد رکود در فعالیت‌های طرح، صورت وضعیت پیمانکاران فرعی را از منابع مالی محدود داخلی خود تامین و پرداخت نموده است.

*پتروپارس علیرغم عدم همکاری کارفرما همچنان پای کار توسعه آزادگان جنوبی است

در خصوص سایر بخش‌های قرارداد GC و پروژه واحد فرآورش مرکزی آزادگان جنوبی (CTEP) نیز موضوعات و گفتنی‌های فراوان و قابل تاملی وجود دارد که بر اساس اصول حرفه‌ای گروه پتروپارس ترجیح می‌دهیم این مباحث را درون خانواده شرکت ملی نفت ایران حل و فصل نماییم، تا در آغاز دولت سیزدهم و شروع بکار وزیری از جنس نفت که امید به ایجاد تحول و توسعه را بیش از پیش زنده ساخته است با حاشیه‌سازی‌های نابجا و نسنجیده، اخلالی در برنامه‌ها و فعالیت ایشان در توسعه صنعت نفت به عنوان موتور محرک اقتصاد کشور ایجاد نشود.

در خاتمه ضمن عدم پذیرش اظهارات مجری طرح در پیدا کردن مقصری برای تاخیرات طرح آزادگان جنوبی، اعلام می‌دارد شرکت پتروپارس با بکارگیری ۱۷۹۱ نیروی فعال در منطقه و ۴۸۹ نفر در ستاد (جمعا ۲۲۸۰ نفر)، ضمن پایبندی کامل به قراردادهای فی مابین با تمام توان جهت توسعه میدان آزادگان جنوبی تلاش می‌کند که اگر سنگ اندازی، عیب‌جویی و مانع تراشی‌ها در طرح با همدلی و همکاری جایگزین شود، می‌تواند زمینه‌ساز توسعه بزرگترین میدان نفتی ایران شود و کام مردم ایران و استان محروم خوزستان را شیرین نماید».