۸۰ درصد جوانان توانایی خرید و حتی اجاره مسکن ندارند
در سال های اخیر نرخ فرزندآوری در ایران با شیب تندی رو به کاهش گذاشته و همین مساله منجر به افت محسوس نرخ افزایش جمعیت در ایران شده است. در واقع، چند سالی است زنگ خطر بحران جمعیت در ایران به صدا درآمده است و در صورت تداوم این روند در آینده ای نزدیک نرخ رشد جمعیت در کشورمان منفی خواهد شد و تا دهه ۱۴۲۰ شاهد پیر شدن جمعیت ایران و خلا نیروی کار جوان در کشورمان خواهیم بود.
در این میان اما با وجود تاکید مکرر مسئولان کشور بر لزوم افزایش جمعیت و فرزندآوری زوج های جوان، بسیاری از زیرساخت های اقتصادی لازم برای فرزندآوری در کشورمان فراهم نیست و شرایط به گونه ای است که بسیاری از جوانان یا اساسا نمی توانند ازدواج کنند یا در صورت ازدواج کردن، در تامین پیش نیازهای لازم برای فرزندآوری با مشکل مواجه هستند. به عنوان نمونه، افزایش شدید قیمت مسکن در سال های اخیر منجر به آن شده است که تهیه مسکن برای بسیاری از جوانان دشوار شود و این روزها حتی اجاره مسکن نیز برای بسیاری از جوانان به یک رویا تبدیل شده است.
التهابات بنگاه داری، عامل اصلی گرانی مسکن در ایران
این نکته ای است که دکتر غلامرضا هوایی، کارشناس بازار مسکن و عضو هیات علمی دانشگاه امیرکبیر روی آن دست گذاشت و اظهار داشت: ریشه افزایش قیمت مسکن در کشورمان تا حد زیادی به التهابات بنگاه داری بازمی‌گردد. یعنی با وجود این که افزایش شدید نرخ ارز و رشد قیمت مصالح ساختمانی در چند سال گذشته نقش مهمی در افزایش قیمت مسکن در کشورمان داشته، اما شیب رشد قیمت مسکن در سال های اخیر از میزان افزایش قیمت مصالح ساختمانی و رشد قیمت ارز بیشتر بوده است.
وی افزود: بالاتر بودن میزان افزایش قیمت مسکن در سال های اخیر نسبت به مقدار رشد نرخ ارز و مصالح ساختمانی نشان می دهد که التهابات شدیدی در حوزه بنگاه داری در بازار مسکن وجود دارد، عامل اصلی گرانی مسکن در ایران است و متاسفانه شاهد امپراتوری برخی افراد ذی نفوذ فعال در حوزه معاملات مسکن و سازندگان متمول در کشورمان هستیم و در این میان، ناآشنایی خریداران به بازار مسکن نیز به التهابات موجود در این بازار دامن می زند و تمام این مسائل، جوانان را از خرید و حتی اجاره مسکن در کشورمان بازمی‌دارد و طبیعی است جوانانی که نمی توانند مسکن تهیه کنند، در ازدواج و فرزندآوری با مشکل مواجه خواهند بود.
تا چهار سال آینده، دولت باید سالی یک میلیون مسکن بسازد
هوایی با تاکید بر این که ساخت واحد مسکونی به تعداد کافی می تواند منجر به کاهش التهابات مسکن در سال های آتی شود، عنوان کرد: برآوردها نشان می دهد برای این که عرضه و تقاضا در بازار مسکن کشور به تعادل برسد، ما به ساخت حدود ۴ میلیون واحد مسکونی نیاز داریم و البته این مسکن ها باید با قیمت مناسب به دست مردم برسد. در همین راستا نیز اخیرا مجلس قانون جهش تولید مسکن را تصویب کرده است که براساس آن، دولت باید زمینه ساخت یک میلیون واحد مسکونی در سال را تا چهار سال آینده فراهم سازد و اگر دستگاه اجرایی بتواند این برنامه را اجرایی کند، قطعا در سال های آتی بخش زیادی از التهابات بازار مسکن کاسته خواهد شد.
این کارشناس بازار مسکن به اجرای طرح نهضت ملی مسکن توسط دولت سیزدهم اشاره کرد و اظهار داشت: به نظر می رسد که طرح نهضت ملی مسکن برخلاف برخی از دیگر طرح هایی که پیش از این برای مدیریت بازار مسکن از سوی دولت ها مطرح شده است، بتواند تا حد زیادی به خانه دار شدن اقشار کم درآمد بخصوص جوان ها کمک کند، البته به شرط این که مردم و جوانان در این طرح مشارکت کنند و با توجه به این که محدودیت سنی و شرط تاهل نیز از این طرح کنار گذاشته شده است، مشارکت جوانان در طرح نهضت ملی مسکن می تواند خانه دار شدن آنها را به همراه داشته باشد.
لزوم تناسب میان اقساط طرح نهضت ملی مسکن با حقوق جوانان
هوایی با بیان این که جوانان وقتی می توانند با استفاده از طرح نهضت ملی مسکن، به تهیه واحد مسکونی بپردازند که اقساط این طرح با حقوق آنها تناسب داشته باشد، عنوان کرد: دولت وظیفه دارد برای این که بتواند مشارکت مردم را در طرح نهضت ملی مسکن جلب کند، اقساط این طرح را به شکلی در نظر بگیرد که اقشار کم درآمد جامعه بخصوص جوانان از پس تامین هزینه های تامین این مسکن برآیند.
این در حالی است که به گفته این کارشناس بازار مسکن، متاسفانه اقساط گران طرح مسکن ملی به گونه ای در نظر گرفته شده بود که بسیاری از اقشارکم درآمد که برای خرید این مسکن ثبت نام کرده بودند، امکان پرداخت اقساط آن را نداشتند و اگر دولت می خواهد که جوانان در طرح نهضت ملی مسکن ثبت نام کنند، حتما باید طوری برنامه ریزی کند که اقساط این طرح در حداقل ممکن قرار داشته باشد.
نکته دیگری که هوایی در میان صحبت های خود به آن اشاره کرد، این است که با توجه به افزایش محسوس خط فقر در سال های اخیر و رشد افسارگسیخته هزینه سبد معیشتی در کشورمان، نرخ خرید و اجاره مسکن برای بسیاری از جوانان به شکل محسوسی افزایش یافته است.
به نحوی که به گفته این کارشناس بازار مسکن، می توان گفت که حدود ۸۰ درصد جوان ها نمی توانند مسکن بخرند یا حتی اجاره کنند، زیرا در شرایط کنونی نرخ خط فقر به درآمد ماهیانه ۱۲ میلیون تومان رسیده است، متوسط قیمت هر متر مربع مسکن در تهران حدود ۳۲ میلیون تومان در ماه است، اما درآمد سرانه ایرانیان زیر ۶ میلیون تومان در ماه است.
عضو هیات علمی دانشگاه امیرکبیر، اشتغالزایی توسط دولت را مهمترین عامل فراهم شدن فرصت تهیه مسکن توسط دولت دانست و گفت: مهمترین راهکار برای این که جوانان بتوانند سرمایه اولیه خرید یک مسکن یا رهن یک واحد مسکونی را پیدا کنند، توسعه اشتغالزایی توسط دولت است. البته دستگاه اجرایی باید شرایط سرمایه گذاری توسط بخش خصوصی روی مشاغل تولیدی درآمدزا را فراهم کند تا جوانان بتوانند شغل هایی را پیدا کنند که درآمد مناسبی داشته باشد.
این کارشناس بازار مسکن ادامه داد: دولت اگر می خواهد که افزایش جمعیت در کشورمان اتفاق بیفتد، حتما باید جنبش ملی اشتغالزایی را در کشورمان راه اندازی کند، چون جوانان با دستور دستگاه های حاکمیتی نه می توانند مسکن تهیه کنند و نه می توانند تشکیل خانواده دهند. اما اگر جوانان شغل مناسبی داشته باشند، حتما با درآمد خود می توانند به صورت خرید یا اجاره، مسکن تهیه کنند و در نهایت به تشکیل خانواده و فرزندآوری روی بیاورند.
وی در پایان تصریح کرد: طبیعتا اگر شغل پردرآمد برای جوانان فراهم شود و آنها انگیزه ادامه زندگی را داشته باشند، قطعا با روحیه بالایی می توانند به تشکل خانواده و فرزندآوری بپردازند و طبیعی است که وقتی جوانان در تهیه مسکن با مشکل مواجه باشند، حتما نمی توانند که تشکیل خانواده دهند.
