بحران اوکراین یارانه‌های سوخت را بیشتر می‌کند

حتی پیش از حمله نظامی روسیه به اوکراین، افزایش هزینه‌های انرژی باعث شده بود با وجود اینکه کشورها با کنترل یارانه‌ها در کنفرانس اقلیمی COP۲۶ در نوامبر موافقت کرده بودند، یارانه‌های جدید برای مصرف کنندگان اختصاص دهند.

بن کاهیل، از برنامه امنیت انرژی و تغییرات اقلیمی در مرکز مطالعات بین‌المللی و استراتژیک در این باره گفت: آخرین چیزی که دولت‌ها می‌خواهند انجام دهند افزایش هرگونه یارانه برای استفاده از سوخت فسیلی است اما آنها ناچارند نسبت به شوک قیمت حساس باشند. این یک مشکل اقتصادی است که باید اکنون با آن کلنجار بروند.

در شرایطی که آمریکا در راستای تحریم‌ها علیه روسیه به تلافی حمله نظامی به اوکراین، واردات نفت روسیه را ممنوع کرد، قیمت نفت به حدود ۱۴۰ دلار در هر بشکه افزایش پیدا کرد. قیمت نفت سال میلادی گذشته که تقاضا از رکود دوران پاندمی به سرعت بهبود پیدا کرد و از رشد عرضه پیشی گرفت، افزایش پیدا کرد و نرخ رشد نرخ تورم سرعت بخشید.

قیمت زغال سنگ و گاز طبیعی نیز در رکورد به رکورد بالایی رسیده است.

دولت‌ها از تخفیف‌های مالیاتی، سقف قیمت و تدابیر دیگر برای کمک به مصرف کنندگان برای تحمل افزایش چشمگیر قیمت‌های انرژی استفاده می‌کنند.

طبق آمار آژانس بین المللی انرژی، در دوران پاندمی قرنطینه‌ها تقاضا برای سوخت فسیلی را در سال ۲۰۲۰ کاهش دادند و یارانه‌های مصرفی در سراسر جهان را به رکورد پایین ۱۸۰ میلیارد دلار رساندند که تقریبا نصف سال پیش از آن بود اما هنگامی که تقاضا و قیمت‌ها بر مبنای سالانه رشد کردند، یارانه‌ها نیز همپای آنها افزایش پیدا کردند.

آژانس بین المللی انرژی در نوامبر پیش‌بینی کرد که یارانه‌ها بیشترین نرخ رشد سالانه را در سال ۲۰۲۱ داشتند و به ۴۴۰ میلیارد دلار رسیدند و آمار نهایی قطعا از این بالاتر خواهد بود.

طبق اعلام این آژانس، پیش بینی می شود تجدیدپذیرها در هزینه‌های احیای اقتصادی دولتی در سراسر جهان ۴۲ میلیارد دلار دریافت کنند که عمده آن به انرژی خورشیدی و بادی فراساحلی تعلق خواهد گرفت. سیاستمداران که نگران نارضایتی رای دهندگان کم بضاعت هستند، به پرداخت پول دولت برای مشکل قیمت‌های بالاتر انرژی در قالب یارانه متوسل شدند.

ژاپن در راستای برنامه اضطراری برای جبران هزینه‌های فروشندگان عمده نفت، یارانه بنزین را برای توزیع‌کنندگان نفت افزایش داد. سوئد به کاهش مالیات‌ها برای بنزین و دیزل متوسل شد و قیمت‌ها در جایگاه های سوخت را حدود پنج سنت در هر لیتر کاهش داد و درآمد مالیاتی در سال ۲۰۲۲ به میزان حدود ۲۵۷ میلیون دلار کاهش یافت.

انگلیس، فرانسه، آلمان، ایتالیا اسپانیا و شماری دیگر از کشورها سقفی را برای افزایش قیمت برق تعیین کردند. آژانس بین المللی انرژی در گزارش سالانه دورنمای انرژی جهان اعلام کرد ادامه مالیات‌ها و قیمت‌های ساماندهی شده ای که مطلوب سوختهای فسیلی هستند حرکت به سوی آینده مبتنی بر انرژی پایدار را به میزان قابل ملاحظه‌ای دشوار می‌کند و به سرمایه‌گذاری پاک آسیب می زند.

در کشورهای بازار نوظهور یارانه‌ها برای به تعدیل قیمت‌های سوخت به منظور اجتناب از نارضایتی عمومی در خصوص افزایش هزینه‌های انرژی استفاده می شوند. دولت نیجریه که سال آینده انتخابات در پیش دارد، با وجود کسری بودجه بالایی که داشت، ماه گذشته از وعده پایان دادن به یارانه‌های سوخت عقب نشینی کرد. اندونزی سال میلادی گذشته ۸۳.۷۹ تریلیون روپیه معادل ۵.۹ میلیارد دلار برای سوخت و کپسول‌های پخت و پز خانگی اختصاص داد که بیش از ۷۵ درصد نسبت به سال ۲۰۲۰ افزایش داشت.

لوردس سانچز، مشاور سیاست ارشد در موسسه بین المللی توسعه پایدار در ژنو اظهار کرد: افزایش قیمت‌های انرژی فسیلی به احتمالا افزایش یارانه‌های سوخت فسیلی را در پی دارد. در سال ۲۰۲۰ فرصتی برای اصلاحات یارانه‌های زیادی وجود داشت. بعضی مانند هند این کار را انجام دادند اما کشورهای معدودی از این فرصت استفاده کردمئ و در عوض از صنعت سوخت فسیلی حمایت کردند. هند یارانه‌های سوخت را از سال ۲۰۱۷ کاهش داده و مالیات‌های سوخت بالاتری را تعیین کرده است و به قیمت‌های مرتبط با بازار چراغ سبز داد اما در نوامبر دولت از شرکت‌های نفتی دولتی خواست افزایش قیمت سوخت را متوقف کنند

واشنگتن نفت روسیه را هدف تحریم قرار داد اما کاخ سفید هشدار داد این اقدام به افزایش قیمت‌های بنزین برای آمریکایی‌ها منتهی می شود.

کاخ سفید و سران دموکرات کنگره ماه گذشته بررسی توقف مالیاتهای فدرال برای بنزین را به منظور کمک به جبران افزایش قیمت‌ها آغاز کردند.

مایکل زِهر، مشاور امور فدرال برای “اتحاد انرژی مصرف کننده” اعلام کرد سیاستگذاران گزینه‌های خوب معدودی برای پرداختن به تقاضای بالا که هنوز توسط سوخت‌های پاک نمی‌تواند تامین شود و هزینه‌های بالاتر سوخت که باعث تغییر به سمت انرژی تجدیدپذیر نشده اند، دارند.

بر اساس گزارش رویترز، تحلیلگران می‌گویند در بلند مدت افزایش قیمت‌ها می تواند عاملی برای رها کردن سوخت‌های فسیلی باشد.