اهم اقدامات ۵ ماهه وزارت جهاد کشاورزی
وزارت جهاد کشاورزی اهم اقدامات و فعالیت های ۵ ماهه خود را در ۲۳ بند اعلام کرد.
وزارت جهاد کشاورزی در گزارشی از اهم اقدامات و فعالیت‌های خود در طول این ۵ ماه نام برد. این گزارش به شرح زیر است؛
۱. واگذاری بازار تأمین غذا در محصولات کشاورزی به وزارت جهاد کشاورزی؛ در ابتدای دولت سیزدهم و به دستور رئیس جمهوری بعد از ۶۰ سال ماموریت‌هایی که در سال ۱۳۴۲ در انقلاب سفید گرفته شده بود به وزارت جهاد کشاورزی بازگشت به نحوی که حوزه‌های بازرگانی، تنظیم بازار و تجارت محصولات کشاورزی که متعلق به وزارت صمت بود به این وزارتخانه واگذار شد و بدین ترتیب کل زنجیره تأمین غذا از مزرعه تا سفره دارای یک متولی و فرمانده شده است که قطعاً این فرماندهی واحد به نفع جامعه و باعث پایداری تولید و دسترسی بهتر برای مردم می‌شود.
۲. اجرای کشاورزی قراردادی؛ اجرای کشاورزی قراردادی محوری‌ترین اقدام کلان این وزارتخانه بوده و در این راستا از توسعه کشت قراردادی گندم، کلزا و پنبه حمایت و کشت قراردادی برنج نیز طراحی شده است. بنابراین این گزارش، کشاورزی قراردادی گندم در سطحی معادل ۲۶۰ هزار هکتار از اراضی ۱۷ استان کشور با تهیه بسته حمایتی برای مجریان طرح به مرحله اجرا درآمده است و تفاهمنامه کشت قراردادی دانه‌های روغنی در سطح ۱۰۰ هزار هکتار و پنبه در سطح ۵ هزار هکتار با تعریف بسته حمایتی منعقد شده است.
۳. بهبود تراز تجاری محصولات کشاورزی در فصل پاییز نسبت به فصل تابستان ۱۴۰۰ در دولت سیزدهم؛ تراز تجاری بخش کشاورزی در فصل پاییز ۱۴۰۰ نسبت به فصل تابستان همان سال در دولت سیزدهم ۲۸.۲ درصد بهبود یافته و از ۳۴۳۱- میلیون دلار به ۲۴۶۲- میلیون دلار رسیده است.
۴. راه‌اندازی قرارگاه امنیت غذایی در وزارت جهاد کشاورزی؛ قرارگاه امنیت غذایی به منظور پایش امنیت غذایی، رصد کالاهای اساسی و بازار برای تأمین اقلام مورد نیاز و اقدامات پیش تدبیری و مقتضی در وزارت جهاد کشاورزی راه‌اندازی شده است. فرآیند قیمت‌گذاری، تولید، توزیع، ترخیص، بازرسی و نظارت بر قیمت کالاهای اساسی به صورت مستمر و روزانه در سطح ستاد وزارت جهاد کشاورزی، استان‌ها و شهرستان‌های کشور مورد رصد قرار می‌گیرد.
۵. اعلام نرخ خرید تضمینی محصولات اساسی کشاورزی قبل از شروع سال زراعی؛ هم‌زمان با آغاز به کار دولت سیزدهم و با تلاش وزارت جهاد کشاورزی در تأمین منابع مالی لازم، نرخ خرید تضمینی محصولات کشاورزی قبل از شروع سال زراعی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ با رعایت هزینه‌های تولید و متناسب با تورم اعلام شد.
۶. افزایش ۵۰ درصدی قیمت خرید تضمینی گندم؛ از دیگر اقدامات کلان وزارت جهاد کشاورزی طی ۵ ماهه نخست دولت سیزدهم، افزایش ۵۰ درصدی قیمت خرید تضمینی گندم با در نظر گرفتن هزینه‌های تولید و متناسب با تورم جهانی است، به طوری که با رایزنی‌های فراوان و تأمین منابع مالی، قیمت هر کیلوگرم گندم در سال زراعی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ با افزایش ۵۰ درصدی نسبت به سال زراعی گذشته از ۷,۵۰۰ تومان تعیین شده قبل از کشت، به ۱۰ هزار و ۵۰۰ تومان افزایش یافت و مبلغ ۱,۰۰۰ تومان هم به عنوان جایزه تحویل گندم به دولت به ازای هر کیلوگرم؛ به مبلغ فوق اضافه خواهد شد.
۷. کاهش قیمت لبنیات و گوشت مرغ و ثبات بازار میوه؛ کاهش نسبی قیمت سه قلم پرمصرف لبنیات، گوشت مرغ و تخم‌مرغ و ثبات نسبی بازار میوه از جمله دستاوردهای تعامل وزارت جهاد کشاورزی با ۱۰۰ اتحادیه، تشکل و انجمن در بخش‌های گوناگون کشاورزی بوده است.
۸. آغاز توزیع هوشمند اقلام خوراکی و محصولات کشاورزی؛ طی ۵ ماهه نخست دولت سیزدهم، توزیع هوشمند اقلام خوراکی و محصولات کشاورزی آغاز و در اکثر کلان‌شهرها عملیاتی شده است که نتایج آن در کاهش قیمت و ثبات نسبی بازار مرغ و تخم‌مرغ و برخی اقلام پرمصرف مشهود می‌باشد.
۹. جهش تولید ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار هکتاری کشت دیم؛ کارگروهی در راستای افزایش سطح زیر کشت دیم تشکیل شد که در گام دوم آن، همانا اجرای طرح جهش تولید در دیم‌زارهای کشور با سطحی بالغ بر دو میلیون و ۶۰۰ هزار هکتار از اراضی ۱۵ استان کشور است که این مهم با انعقاد تفاهم‌نامه‌ای میان وزارت جهاد کشاورزی و ستاد اجرایی فرمان امام (ره) آغاز شده و براساس آن برای افزایش مشارکت کشاورزان، کود رایگان، بذر با ۵۰ درصد تخفیف، بیمه با ۳۵ درصد تخفیف و ترویج و آموزش رایگان به کشاورزان ارائه شده است.
۱۰. افزایش ذخایر راهبردی کالاهای اساسی از دو ماه به ۴ ماه؛ افزایش ذخایر راهبردی کالاهای اساسی (گندم و نهاده‌های دامی) از ۲ به ۴ ماه از دیگر اقدامات ویژه در مدت یاد شده است و وزارت جهاد کشاورزی در دولت سیزدهم با برنامه‌ریزی توانست ذخایر راهبردی گندم و نهاده‌های دامی را افزایش دهد.
۱۱. تهیه سامانه برنامه‌ریزی تولید و توزیع بذور اصلاح شده؛ با تهیه این سامانه برنامه‌ریزی، بیش از ۳۶ هزار تن بذر جو در طبقات و ارقام مختلف، ۷۰ هزار یونیت بذر چغندرقند پاییزه و ۲۰۰ هزار یونیت بذر بهاره تهیه، تأمین و توزیع شده است و نیز تولید بذر سورگوم علوفه‌ای و دانهای، ارزن و چغندر علوفه‌ای از دیگر اقدامات ویژه در بخش زراعت بوده و در مدت یاد شده توسعه اجرای پروژه‌های پایلوت مزارع الگویی تغذیه و کشت نشایی، توسعه کشت ارقام پرمحصول و هیبرید برنج و بهبود تغذیه گیاهی برنج در ۲۰ سایت، تغییر زمان کاشت حبوبات دیم از بهاره به پاییزه و اجرای حدود ۱۸۰ هزار هکتار سطح کشت مکانیزه در این بخش صورت پذیرفته است.
۱۲. توسعه سطح زیر کشت گلخانه‌ها؛ توسعه گلخانه‌ها در سطح ۱۰۸۱ هکتار، انتقال ۴۳۶ هکتار سبزی و صیفی از فضای باز به محیط کنترل شده و افزایش ضریب خوداتکایی تولید بذور هیبرید گلخانهای اجرایی شده است.
۱۳. سایر اقدامات بخش باغبانی؛ جهش تولید گیاهان دارویی و افزایش توسعه سطح زیر کشت با ارائه تسهیلات، احداث ۳۷ قطعه باغ مادری، حمایت از تولید نهال خرما به روش کشت بافت، خرید برگ سبز چای به میزان ۱۳۵ هزار تن و پرداخت ۲۱۶ میلیارد ریال تسهیلات با کارمزد ۴ درصد بین چای‌کاران از اقدامات صورت گرفته در بخش باغبانی است.
۱۴. اقدامات بخش دام و طیور؛ در این مدت در بخش دام و طیور اقداماتی از جمله تولید ۷۸۷۰ هزار تن محصولات دامی شامل ۴۶۰ هزار تن گوشت قرمز، ۵۵۲۰ هزار تن شیر خام، ۱۳۰۰ هزار تن مرغ و ۵۹۰ هزار تن تخم‌مرغ صورت گرفته است. همچنین احیای سویه ملی مرغ لاین آرین و ورود ۴۴ میلیون قطعه جوجه یک روزه گوشتی این سویه در بازار، هویت‌گذاری حدود ۱۵ میلیون رأس دام، توسعه پرورش گاو دومنظوره، آمیختهگری دام سنگین، اصلاح نژاد گاومیش و اجرای مرحله سوم طرح واکسیناسیون سراسری طیور روستایی بر علیه بیماری نیوکاسل انجام و نسبت به خرید، ذخیره‌سازی و توزیع ۸۰ هزار تن انواع محصولات دامی اقدام شده است.
۱۵. تأمین و توزیع نهاده؛ تأمین ۴.۴ میلیون تن ذرت، حدود ۲ میلیون تن کنجاله سویا و ۱.۵ میلیون تن جو، توزیع حدود ۱.۸ میلیون تن نهاده شامل ۵۲۸ هزار تن ذرت، ۵۱۱ هزار تن کنجاله سویا، ۷۵۰ هزار تن جو، خرید و تأمین حدود ۱.۶ میلیون تن نهاده دامی از خارج از کشور شامل ۷۴۲ هزار تن ذرت، ۳۵۹ هزار تن کنجاله سویا، ۵۴۶ هزار تن جو و تأمین ۱۱۵ هزار تن محصولات دام و طیور، از دیگر اقدامات بخش کشاورزی است.
۱۶. تولیدات شیلاتی؛ در بخش شیلات؛ تولید حدود ۳۶۰ هزار تن از انواع ماهی و میگو، کشت بیش از ۴۴۵ میلیون قطعه لارو، رهاسازی بیش از ۳۱۰ میلیون قطعه انواع بچه ماهی، صادرات ۶۵ هزار تن خوراک و انواع آبزیان، ساماندهی ناوگان صیادی و توقیف ۱۳۰۰ لنج و قایق موتوری صید غیرقانونی، ساخت اسکله‌های شناور بندر صیادی سوزا و بهره‌برداری از اسکله بندر صیادی آبادان، شروع عملیات اجرایی حدود ۸ مزرعه پرورش ماهی در دریا، رفع تعلیق صادرات خاویار پرورشی به اتحادیه اروپا و صادرات ماهی به کردستان عراق انجام شده است.
۱۷. ۶۰ میلیون مترمکعب صرفه‌جویی در مصرف آب؛ در بخش آب و خاک کشاورزی در زمینه توسعه سامانه‌های نوین آبیاری، احداث شبکه، تجهیز و نوسازی و زهکشی اراضی در سطح حدود ۲۲ هزار و ۴۰۰ هکتار، بازسازی و نوسازی قنوات حدود ۱۶۰ کیلومتر و افزایش ظرفیت صرفه‌جویی در مصرف آب کشاورزی حدود ۶۰ میلیون متر مکعب اقدام شده است. همچنین پیگیری و نهایی شدن تخصیص آب ۲۵۵ هزار هکتار اراضی فاز ۲ طرح احیای ۵۵۰ هزار هکتاری اراضی کشاورزی خوزستان و ایلام، تعیین ۲۲ هزار هکتار اولویت اول اجرای فاز دوم طرح احیای ۵۵۰ هزار هکتاری اراضی کشاورزی خوزستان و ایلام و پیگیری مبادله موافقتنامه‌های آن در این مدت صورت گرفته است.
۱۸. تثبیت ۲۴ میلیون هکتار اراضی ملی؛ از اقدامات ویژه حوزه منابع طبیعی و امور اراضی کشاورزی در ۵ ماهه نخست دولت سیزدهم، تثبیت ۲۴ میلیون هکتار اراضی ملی و حدنگاری حدود ۱۶.۵ میلیون هکتار، خرید و تجهیز خودروهای حفاظتی به سیستم مانیتورینگ و بلوک‌بندی حفاظتی در سطح ۱۰۷۶ حوزه آبخیز، عملیات مراقبت و آبیاری جهت بیابان‌زدایی و تثبیت شن‌های روان ۷۸ هزار هکتار، تهیه طرح‌های مرتعداری در سطح ۱.۴ میلیون هکتار و مدیریت چرا در ۶.۷ میلیون هکتار و آبخیزداری در سطح ۱۸۶ هزار هکتار، تهیه ۱۷۰ هزار هکتار نقشه حدنگاری و افزایش ۱۸۴ درصدی مساحت اراضی رفع تداخل شده به میزان ۳۶۰ انجام شده است.
۱۹. مبارزه با عوامل خسارت‌زا در سطح ۱.۸ میلیون هکتار؛ طی این مدت در بخش حفظ نباتات مبارزه با عوامل خسارت‌زای زراعی و باغی در سطح ۱.۸ میلیون هکتار، مبارزه بیولوژیک و غیرشیمیایی در سطح یک میلیون هکتار، ردیابی ۴۷۰ هزار هکتار، ضدعفونی ۵۵۵ هزار تن محصولات، اعمال ضوابط قرنطینه‌ای بر ۱۰ میلیون تن و پیش‌آگاهی در سطح ۳۱۵ هزار هکتار صورت گرفته است.
۲۰. تأمین ۱ هزار و ۷۰۰ دستگاه انواع تراکتور؛ در بخش مکانیزاسیون کشاورزی نیز ۴ هزار میلیارد ریال تسهیلات جذب و بیش از ۱۹ هزار و ۷۰۰ دستگاه انواع تراکتور، ۱۸ هزار دستگاه انواع ادوات و ۸۰۰ دستگاه انواع کمباین تأمین و به کشاورزان تحویل شده است.
۲۱. ارائه تعرفه‌های بیمه‌ای متنوع و افزایش میزان سطح و پوشش بیمه‌ای محصولات جدید؛ ارائه تعرفه‌های بیمه‌ای متنوع و افزایش میزان سطح و پوشش بیمه‌ای محصولات جدید و کشت‌های قراردادی، توسعه بهره‌برداری از فناوری‌های نوین ماهوارهای در فرایندهای بیمهگری، پایش و ارزیابی خسارت، پرداخت ۶۷۱ هزار فقره تسهیلات به میزان ۸۹۳ هزار میلیارد ریال و ۲۱۷ هزار میلیارد ریال تسهیلات خرید تضمینی و حمایتی، تشکیل دو صندوق حمایت از توسعه سرمایه‌گذاری بخش کشاورزی در استان‌های گلستان و خوزستان، افزایش تعداد کل صندوق‌ها به ۱۶۷ مورد، افزایش مبلغ ۶۲۵،۱ میلیارد ریال به سرمایه صندوق‌ها، اعطای ۷۱۲،۶ میلیارد ریال تسهیلات و توزیع ۲۴۵،۲ میلیارد ریال اعتبارات دولتی به عاملیت صندوق‌ها طی مدت یاد شده در دولت سیزدهم است.
۲۲. خرید حمایتی ۱۱۰ هزار رأس دام مازاد عشایر؛ در بخش عشایر به خرید تعداد ۱۱۰ هزار رأس دام مازاد عشایر توسط شرکت پشتیبانی امور دام به منظور حمایت از فعالیت و اقتصاد جامعه عشایری و متعادل کردن بازار خرید دام، اجرای ۱۲۷ پروژه آب‌رسانی برای تأمین آب شرب پایدار عشایر، آب‌رسانی به میزان ۲.۲ میلیون مترمکعب و توزیع ۵۶۰ هزار تن نهاده‌های دامی (جو، کنسانتره و …) در سامانه‌های عرفی محل استقرار دامداران عشایر، تخصیص مبلغ ۲۵۰ میلیارد تومان تسهیلات به دامداران عشایر به عنوان سرمایه در گردش دامداری و نهاده‌های دامی (که تاکنون ۹۲ درصد آن جذب شده است)، تخصیص مبلغ ۱۰۰ میلیارد تومان تسهیلات بابت خرید علوفه، نهاده دامی و آب شرب و… با توجه به شرایط خشکسالی سال آبی ۱۳۹۹-۱۴۰۰ (که ۵۶ درصد آن تاکنون جذب شده است) و تأمین و توزیع ۱۴.۲ میلیون لیتر نفت سفید، ۱.۶ میلیون لیتر نفت گاز و ۶.۸ میلیون کیلوگرم گاز مایع (۶۲۲ هزار کپسول گاز) می‌توان اشاره کرد.
۲۳. سایر اقدامات انجام شده؛ ثبت و گسترش نظام‌های میراث کشاورزی در ایران، مشارکت در تدوین سند جامع توسعه کشاورزی استان هرمزگان و تهیه و تدوین بیش از ۱۲ فقره اساسنامه و دستورالعمل جهت راه‌اندازی و استقرار ساختار جدید نظام صنفی با همکاری دبیرخانه هیأت عالی نظارت بر اصناف کشاورزی ایران از اقدامات دیگر انجام شده در مدت یاد شده به شمار می‌رود.
