پس زدن مردم توسط بانکها برای پرداخت وام فرزندآوری
وام فرزندآوری؛ موضوعی که این روزها با چالش اساسی روبهرو شده و بانکها به صورت سلیقهای عمل میکنند. دریافت تسهیلات فرزندآوری که در قانون بودجه ۱۴۰۱ دیدهشده، همانند دریافت وام ازدواج است. بانکها معتقدند تسهیلات تکلیفی بانکها آنقدر زیاد است که امکان ارائه تسهیلات تکلیفی جدید را ندارند، اما بررسیها نشان میدهد وامها به جای اینکه در اختیار عامه مردم قرار بگیرد، به کارکنان بانکها میرسد که سود آنها بسیار اندک است.
نشانی ثبت درخواست تسهیلات فرزندآوری https://ve.cbi.ir است و افراد به منظور دریافت، باید ابتدا مشخصات خود و فرزند را به صورت کامل درج کنند. پس از ثبتنام و تکمیل فرم مربوط از طریق سایت برای هر یک از فرزندان به صورت جداگانه یک کد رهگیری ۱۰رقمی صادر میشود. در این مرحله بانک و شعبه مورد نظر انتخاب میشود و در نهایت بانک مرکزی تایید میکند آیا امکان مراجعه به آن شعبه را دارند یا خیر.
بر اساس اعلام بانکمرکزی مدت زمان تعیین شعبه از سوی بانکها با توجه به میزان منابع قرضالحسنه قابل اعطای بانک، مورد اقدام قرار خواهدگرفت. ظاهرا همین بند بهانهای شده برای مقاومت بانکها در نپرداختن تسهیلات.
در صورت موافقت بانک مرکزی متقاضی ۱۲روز کاری مهلت دارد مدارک خود را تسلیم شعبه کند که در صورت مراجعه نکردن به شعبه موردنظر در مدت زمان تعیین شده، اطلاعات ثبتنامی متقاضی حذف میشود. متقاضیان دریافت تسهیلات قرضالحسنه فرزندآوری، پس از پذیرش توسط شعب بانکها، حداکثر ظرف مدت ۴۵روز کاری نسبت به تکمیل مدارک مورد نیاز اقدام کنند و در صورت تکمیل نبودن مدارک، نام متقاضی از سامانه حذف خواهدشد تا امکان بهرهمندی سایر متقاضیان در صف از تسهیلات مذکور و شفافیت عملکرد بانکها به عمل آید. اما این روی خوش ماجراست. اغلب شعب بانکها پس از مراجعه متقاضی برای دریافت تسهیلات فرزندآوری پاسخ تندی میدهند و میگویند اگر شعبه خود را تغییر دهید، زودتر دریافت میکنید.
بهانهای بهنام ضامن
سال ۸۴ بود اصل ۴۴ قانون اساسی مبنی بر خصوصیسازی اقتصاد از سوی رهبر معظم انقلاب ابلاغ شد و اکنون در سال ۱۴۰۱ که این گزارش را میخوانید، بانکها برای پرداخت تسهیلات اعلام میکنند ضامن باید استخدام رسمی دولت باشد. زمانی که متقاضی برای دریافت تسهیلات با هر مضمونی به بانک مراجعه میکند، اگر گردش حساب بالا و معرف نداشتهباشد، ارائه تسهیلات توسط بانک سخت میشود و اعلام میکنند برای دریافت تسهیلات ۲۰میلیون تومانی باید دو ضامن استخدام رسمی دولت بیاورند و گواهی کسر از حقوق نیز داشتهباشند. این در حالی است که بخشهای نظامی یا بانکها گواهی کسر از حقوق برای ضامنین خود صادر نمیکنند و دایره کسانی که بانک به عنوان تضمین کننده قبول دارد، بسیار محدود میشود. پاسخ متصدیان تسهیلات نیز تقریبا یکسان است و معتقدند در بخش خصوصی قراردادها یکساله است و کارمندان رسمی دولت با هر شرایطی امکان ضمانت را دارند.
همین که وام میدهیم شکرگزار باشید
بررسی خبرنگار ما نشان میدهد مقاومت بانکهای خصوصی بیشتر از بانکهای دولتی است، اما شرایط دریافت تسهیلات از هر دو بخش آنقدر سخت است که برای متقاضی فرقی ندارد. به این صورت که بنای بانکها وام ندادن است. به یکی از شعب بانکشهر مراجعه کردیم و چگونگی دریافت تسهیلات فرزندآوری را پرسیدیم. ابتدا اعلام شد کد رهگیری دریافت کردهاید که پس از دریافت پاسخ مثبت، اعلام شد چهار ماه باید در صف منتظر بمانید. به مسئول تسهیلات گفته شد بانک مرکزی اعلام کرده ۴۵ روزه وام را میدهید که پاسخ شنیدیم: بروید از بانک مرکزی بگیرید. ما تسهیلات نداریم. همین که وام ۱۸درصد بگیرید، باید شکرگزار باشید، حالا دنبال وام بدون سود هم هستید. پس از آن بانک رسالت را انتخاب کردیم که از آن بانک هم پاسخ مناسبی دریافت نکردیم. به بانکهای پارسیان و کشاورزی هم مراجعه کردیم که نحوه برخورد در این بانکها بسیار بدتر از شعب دیگر بود. برای نمونه رئیس یکی از شعب بانک پارسیان اعلام کرد برای اینکه جمعیت زیاد شود، شما را به دام انداختهاند و حالا وامش را ما باید بدهیم؛ نخیر آقا بفرمایید. از این پولها نداریم. شعب دیگر نیز بحث ضامن را دوباره پیش کشیدند.
امکان ثبت شکایات مردمی در خصوص تسهیلات فرزندآوری و ازدواج
به منظور حمایت از جوانی جمعیت، از زمان ابلاغ شیوهنامه مربوط (۳۱ فروردین) تاکنون به ۲۴۱هزار نفر به میزان ۹۶هزار میلیارد ریال وام قرضالحسنه فرزندآوری به متقاضیان پرداخت شده است. ضمن آنکه در همین راستا و به منظور تسهیل تامین هزینههای ازدواج جوانان از ابتدای سال تاکنون به ۳۴۳هزار نفر به مبلغ ۴۷۰هزار میلیارد ریال تسهیلات قرضالحسنه ازدواج به متقاضیان اعطا شدهاست. یادآور میشود، متقاضیان دریافت تسهیلات فرزندآوری، ازدواج و ودیعه مسکن که در خصوص دریافت این دسته از تسهیلات اعتراض دارند، میتوانند نسبت به ثبت شکایات از طریق «سامانه ثبت و رسیدگی به شکایات» بانک مرکزی با مراجعه به نشانی https://crm.cbi.ir و با انتخاب گزینه «ثبت درخواست» و تکمیل موارد درخواستی شامل: استان، شهرستان، موضوع، کد ملی، تاریخ تولد، نوع مشتری، شماره تماس، آدرس پستی و… نسبت به درج شکایت خود اقدام کنند.