سورپرایز نفتی ایران برای غرب
در حالیکه همچنان توافق هستهای و احیای برجام در هالهای از ابهام قرار دارد، کارشناسان خارجی در چند ماه و چند هفته اخیر گمانه زنیهایی را درباره آینده صادرات نفتی در صورت احیای برجام مطرح کردهاند.
برخی تحلیل گران معتقدند ایران میتواند در طول سه ماه ۹۰۰ هزار بشکه تولید نفت خود را افزایش دهد.بلومبرگ در گزارشی به قلم آنتونی دی پائولا و جولیان لی به نقل از آژانس بین المللی انرژی گزارش داده اگر زمانی توافق به سرانجام برسد، ایران میتواند طی چند ماه دوباره صادرت نفت خود را افزایش دهد و تا پایان سال ۲۰۲۲ این رقم را به صدها هزار بشکه در روز افزایش دهد. بر اساس گزارش این نهاد بین المللی از سرگیری صادرات نفت میتواند به بهبود وضعیت بازارهای جهانی در غیاب نفت روسیه کمک کند.
بر اساس گزارش بلومبرگ، زمانی که پس از توافق برجام در سال ۲۰۱۵، تحریمهای بین المللی علیه ایران کاهش یافت و ایران توانست صادرات نفات خود رااز سر بگیرد. این کشور توانست سریعتر از زمانی که کارشناسان پیش بینی کرده بودند، صادرات نفت خام خود را افزایش دهد. این اتفاق میتواند در صورت دستیابی به توافقی دوباره تکرار شود. برآورد میشود که ایران حدود ۱۰۰ میلیون بشکه نفت نیز ذخیره کرده باشد، که در صورت برداشته شدن تحریمها میتواند بلافاصله وارد بازار شود.
از این ۱۰۰ میلیون بشکه نفت حدود ۴۰ تا ۴۵ میلیون نفت خام و مابقی میعانات (نفت سبکی همراه با گاز استخراج میشود) است. پس از فروش نفت ذخیره شده ایران، برزگترین چالش این کشور احیای میدانهای نفتی و تنظیم قرار دادهای جدید، احیای ناوگان دریایی و بیمه برای صادرات بشکههای نفت است.
در صورت برداشته شدن تحریمهای نفتی، ایران میتواند در طول سه ماه ۹۰۰ هزار بشکه تولید نفت خود را افزایش دهد، ایران همجنین میتواند ظرف شش ماه به ظرفیت استخراج نفت ۳.۷ میلیون بشکه در روز برسد.
رید انسون تحلیل ارشد کالا در شرکت خدمات وکالای کپلر درباره آینده صادرات نفت ایران در صورت دستیابی به توافق برجام در گفت و گویی با سی ان بی سی گفته است: توافق هستهای با ایران میتواند به معنای افزایش صادرات جهانی نفت به میزان ۱.۱ تا ۱.۲ میلیون بشکه در روز باشد. این اتفاق میتواند ظرف ۸ ماه پس از توافق رخ دهد.
اما انسون نسبت به دستیابی به توافق هستهای چندان خوشبین نیست و میگوید: تمام این گمانه زنیها درباره آینده بازار جهانی نفت در صورتی محقق خواهد شد که برجام احیا شود. با توجه به اینکه دستیابی به توافق در ایران و آمریکا مخالفانی دارد، چشم انداز سیاسی مبهمی پیرامون احتمال توافق هستهای وجود دارد.
بر خلاف انسون، باب مک نالی رئیس گروه انرژی راپیدان نسبت به احیای برجام خوشبین تر است، او در این باره در گفت و گو با سی ان بی سی میگوید: ما احتمال وقوع یک توافق را بالا میدانیم.
به گفته مک نالی، ایران در حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیون بشکه نفت خام و میعانات در ناوگان خود روی دریا ذخیره کرده که در صورت وقوع توافق، خریداران به سرعت به سراغ آن خواهند رفت. او همچنین پیش بینی کرده که ایران در صورت احیای برجام تولید نفت خود را روزانه ۹۰۰ هزار بشکه افزایش خواهد داد. این به معنای افزایش قابل توجه تولید کنونی اوپک است. در حال حاضر اوپک حدود ۳۰ میلیون بشکه نفت در روز تولید میکند.
بر اساس دادههای گرد آوری شده توسط بلومبرگ، ایران در حال حاضر حدود ۲.۵ میلیون بشکه در روز نفت خام تولید می کند. پس از قرارداد ۲۰۱۵، حدود سه ماه طول کشید تا ۷۰۰ هزار بشکه در روز به ظرفیت تولید خود اضافه کند و یک سال پس از برجام به ظرفیت کامل تولید بازگشت.