نسل پنجم اینترنت چه ویژگی‌هایی دارد؟
پس از مواجه با ورود نسل سوم و چهارم تلفن همراه در دنیا طی سال‌های گذشته، چند سالی است که صحبت از ۵G یا همان نسل پنجم تلفن همراه با ویژگی‌هایی مانند کاهش تأخیر، ظرفیت بالای دسترسی، قابلیت اطمینان بسیار بالا و قابلیت اتصال و ارتباط اشیاء در سطح وسیع، مطرح می‌شود.
از آنجا که اخبار نسل پنجم اینترنت در گوشه و کنار جهان منتشر شده و کاربران بسیاری در انتظار اجرای آن هستند، کشورهای مختلفی با همکاری بزرگترین اپراتورهای اینترنت و غول‌های تکنولوژی در جهان درصدد برقراری این نسل جدید از اینترنت هستند.
در اوایل سال ۲۰۱۲ میلادی بود که اتحادیه بین‌المللی مخابرات (ITU) تحت نظر سازمان ملل برنامه‌ای را برای توسعه تیم ارتباطات بین‌المللی موبایلی (IMT) برای افق ۲۰۲۰ و فرای آن آغاز کرد؛ در نتیجه رسما یک مسابقه جهانی برای تعیین نسل پنجم شبکه موبایل شروع شد و از آن پس، شاهد رقابت تنگاتنگی میان اپراتورهای اینترنت و تلفن همراه در سراسر جهان هستیم که هر یک بدنبال برقراری و راه‌اندازی نسل جدید و پرسرعت اینترنت نسل پنجم در کشورهای مختلفی همچون کره جنوبی، ژاپن، چین، ایالات متحده آمریکا، استرالیا و غیره هستند و از توانایی‌ها و برنامه‌های خود در این زمینه رونمایی می‌کنند.
بر اساس اخبار و گزارش‌های منتشر شده در منابع و رسانه‌های خبری، می‌توان دریافت که برخی از کشورهای جهان در توسعه زیرساخت‌های لازم و برقراری آزمایشی و نهایی شبکه نسل پنجم اینترنت ۵G نسبت به سایر کشورها تمایل بیشتری از خود نشان داده‌اند تا با انعقاد قراردادهای همکاری با بزرگترین اپراتورهای مخابراتی، به کاربران و شهروندان خود امکان بهره‌مندی از خدمات اینترنت پرسرعت ۵G را اعطا کنند.
به طور کلی به نظر می‌رسد که کشورهای اروپایی سردمدار توسعه زیرساخت‌های لازم برای راه‌اندازی شبکه نسل پنجم اینترنت همراه ۵G هستند که از جمله مهم‌ترین آنها انگلستان، آلمان، اسپانیا و هلند است و از کشورهای پیشگام در منطقه شرق آسیا و اقیانوسیه نیز می‌توان به چین، استرالیا، کره جنوبی، ژاپن، تایوان، تایلند، هنگ‌کنگ، سنگاپور و مالزی اشاره کرد.
همچنین شرکت اریکسون (سازنده تجهیزات مخابراتی سوئدی) در گزارش نیم سالانه “موبیلیتی” (تحرک پذیری) اعلام کرد با استقبال بالاتر از این فناوری در چین و آمریکای شمالی، شمار مشترکان موبایل ۵G در سطح جهانی در سال ۲۰۲۲ از مرز یک میلیارد نفر عبور خواهد کرد. در حالی که شمار مشترکان ۵G در سه ماهه نخست ۷۰ میلیون رشد کرد و به حدود ۶۲۰ میلیون مشترک رسید، شمار مشترکان ۴G، با ۷۰ میلیون افزایش، به ۴.۹ میلیارد مشترک رسید.
طبق این گزارش شبکه‌های ۵G یا نسل پنجم، سرعت بسیار بالاتری در مقایسه با نسل قبلی دارند و قابلیت‌های آینده‌گرا مانند رانندگی خودران را امکان پذیر می‌کنند. اشتراک های ۵G در سال ۲۰۲۷، به ۴.۴ میلیارد خواهد رسید. پیش‌بینی می‌شود شمار کاربران ۴G امسال به اوج رسیده و سپس کاهش پیدا می‌کند زیرا مشترکان به ۵G مهاجرت می‌کنند و اریکسون قبلا پیش بینی کرده بود شمار مشترکان ۴G در سال ۲۰۲۱ به اوج خواهد رسید؛ طبق این گزارش رشد شمار مشترکان ۵G به یک میلیارد نفر در سال میلادی جاری، دو سال زودتر از ۴G اتفاق می‌افتد که ۱۰ سال پس از راه اندازی شدن، به این نقطه عطف دست پیدا کرد.
در همین رابطه مجید هدایتی- کارشناس حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات- در گفت‌وگو با ایسنا، درباره اینترنت ۵G اظهار کرد: اصولا فناوری‌های ارتباطی توسعه پیدا می‌کنند و روز به روز نسل آنها همانگونه که از اعداد آنها مانند ۴G ،۵G ،۶G و … مشخص بوده پیشرفته‌تر می‌شود و پتانسیل و ظرفیت این نسل از اینترنت درحال رشد است.
وی ادامه داد: منظور از نسل همان رشد اعداد است و دلیل اینکه اعداد افزایش و به اصطلاح بالاتر می‌رود این است هر فناوری که ایجاد می‌شود دست‌آوردهایی دارد که خود را از فناوری قبلی متمایز می‌کند و بزرگ‌تر می‌شود؛ به طور مثال اتفاقی که برای ۵G در مقایسه با ۴G رخ می‌دهد، سرعت را تا ۱۰۰ برابر بیشتر می‌کند و این مسئله یکی از فرصت‌هایی که می‌تواند برای مردم و مشاغل در آینده نیاز ضروری باشد و فرصت‌های شغلی جدیدی را تعریف و نیازهایی را که مقتضای فناوری ایجاد شود را پاسخگو باشد.
به گفته این کارشناس حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات، درحال حاضر ممکن است صحبت درباره این نسل از اینترنت (۵G) ماورایی، غیر قابل تصور ودرک باشد؛ با وجود اینکه در کشور ما هم پیاده‌سازی شده است و اپراتورهای ارتباطی هم سعی کرده‌اند این فناوری را هم سو و با همین سرعت سایر کشورهای پیشرفته وارد کشور کنند اما در حال حاضر صحبت کردن درباره این فناوری برای مردم خیلی قابل ملموس و قابل درک نیست.
هدایتی با بیان اینکه اینترنت ۵G سرعت انتقال سریع و تأخیر بسیار کمی دارد، تشریح کرد: پهنای باند این نسل از اینترنت بسیار بالاست، بنابراین اگر فناوری ۵G را مصداق یک اتوبان در نظر بگیریم، شاید فناوری ۴G یک اتوبان دو باندی و فناوری ۵G همان اتوبان با چهار باند باشد، بنابراین سرعت و کیفیت آن بالاتر می‌رود.
وی در ادامه سخنانش گفت: طبق گزاش‌های منتشره اعلام شده در سال جاری انتظار می‌رود تعداد اتصالات جهانی ۵G به یک میلیارد برسد که رقم بسیار عجیبی است، رقمی که پیش بینی می‌کردند تا سال ۲۰۲۵ دو برابر می‌شود و این نشان می‌دهد شوق و عطش جهانی به استفاده از این فناوری نوظهور بسیار بالاست، چراکه بسیار کارآمد است.
به گفته این کارشناس حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات، ممکن در ابتدا این نسل از اینترنت زیاد نیاز و ضرورت استفاده مردم نباشد و ۵G آمده تا صنایع را به یکدیگر متصل، اینترنت اشیاء را رونق دهد و جراحی از راه دور را پس از سال‌ها شعار اجرایی کند، چنانچه این امر در کشور ما انجام شد. جراحی از راه دور یک فناوری فوق العاده است که در سایر کشور ها مانند ایران استفاده می‌کنند. بنابراین این نسل از اینترنت آمده تا اتفاقاتی را ایجاد کند که در گام اول به نفع صنایع مانند پتروشیمی، نفت خودرو و حتی رسانه است و در گام بعدی مردم و عموم را مخاطب قرار می‌دهد. کره جنوبی هم جزو اولین کشورهایی بود که توانست این نسل از اینترنت را توسعه دهد و به عنوان پیشتاز در زمینه توسعه ۵G شناخته شود و پس از آن هم چین و ایالات متحده آمریکا قرار دارند.
وی در ادامه سخنانش با تأکید کرد بر اینکه برای لمس هدف ایجاد این نسل از فناوری باید به موارد کاربردی آن مراجعه کرد، تشریح کرد: بنابراین با توجه به سرعت بالا و پهنای باند اینترنت ۵G تعدادی موارد کاربردی دارد که نهایتا می‌تواند صنعت لجستیک ما را براساس اطلاعات به لحظه و ثانیه‌ای که جابه‌جا می‌کند، هوشمند کند و در مواردی مانند بهبود عملیات تولید و آموزش از راه دور و سایر موارد استفاده کرد.
هدایتی در ادامه سخنانش بیان کرد: در دوران کرونا بسیاری از کشورها درگیر آموزش بودند، در کشور ما هم از زمانی که دورکاری اعلام شد، با استفاده از پلت‌فرم شبکه شاد، آموزش یک ساعت هم تأخیر نداشت و زمانی که اینترنت ۵G روی کار آید، پلت‌فرم ذکر شده می‌توان توسعه، گسترش و به‌روزتر شود.
این کارشناس در پاسخ به این سوال که چرا اپراتورها باوجود اینکه پتانسیل لازم را دارند، این نسل از اینترنت را همه‌گیر نمی‌کنند و توسعه وسیعی نمی‌دهند گفت: علت آن این است که به صرفه اقتصادی نیست و این استقبال از سوی مردم دیده نمی‌شود چون سرعت به قدری بالا می‌رود که میزان استفاده را متوجه نمی‌شوند و از سوی دیگر نیاز مردم هم نیست و در همه جای دنیا از اینترنت مبتنی بر ۴G استفاده می کنند.
وی ادامه داد: نکته مهم دیگر این است که در سطح جهانی این انتظار می‌رود که اینترنت ۴G حداقل تا یک دهه دیگر به همین روال پیش برود اما احتمال می‌دهم که این یک دهه با کمک اشتراک گذاری طیف پویا (DSS) بیشتر هم بشود؛ درواقع طول عمر بیشتری برای اینترنت ۴G ایجاد می‌کند. (DSS) یک فناوری و آنتن جدیدی است که امکان استفاده موازی از ۴G و ۵G را در یک باند فرکانسی فراهم می‌کند و در واقع این فناوری تقاضا را برای این نسل از ارتباطات در یک زمان واقعی به صورت پویا فراهم می‌کند.
هدایتی افزود: درحال حاضر ما فقط آنتن‌هایی را داشتیم که مبتنی بر یک دامنه کار می‌کنند و قادرند که به یک تعداد مشترک سرویس ارائه دهد اما فناوری (DSS) این مشکل را حل می کند و به همین خاطر احساس می‌شود استفاده از اینترنت ۴G حتی بیش از یک دهه دیگر طول بکشد.
این کارشناس حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات در پایان تصریح کرد که نسل پنجم اینترنت در ایران در اپراتورهای تلفن همراه راه‌اندازی شده است و در نقاط مشخصی در حال ارائه سرویس است اما مخاطب آن کاربران عادی نیستند و درنهایت ممکن است اپراتورها در سطح شهر یا مناطق خاصی وای فای ۵G روشن کنند و مردم از آن استفاده کنند، اما به دلیل مسائل هزینه‌ها و مسائل اقتصادی، مخاطب اصلی آن بیشتر صنایع هستند.
طبق این گزارش چند سالی است که این نسل از اینترنت در ایران توسط اپراتورهای تلفن همراه راه اندازی شده و فعالیت خود را در چند استان کشور آغاز کرده است.
