آغازی برای پایان خام‌فروشی نفت!
برنامه دولت سیزدهم برای اصلاح روند خام‌فروشی مطلق و خنثی‌سازی تحریم‌های نفتی از مسیر تبدیل نفت به فرآورده در قالب پالایشگاه‌های برون‌مرزی نتیجه داد و طبق گفته‌های وزیر نفت، نخستین پالایشگاه فراسرزمینی به نام ال‌پالیتو در ونزوئلا راه‌اندازی شده‌است.
منابع نفتی کشور می‌تواند در پالایشگاه‌های فراسرزمینی بدون مشکلات تحریم در بازار جهانی به فروش برسد. حداقل تأثیر این اقدام این بوده که نفت کشور در این پالایشگاه‌ها پالایش می‌شود و سپس فرآورده حاصله به فروش می‌رسد، چراکه فرآورده تحریم‌ناپذیر است.
از بازسازی پالایشگاه‌های فراسرزمینی باید به‌عنوان یک سیاست در خنثی‌سازی تحریم‌ها استقبال کرد تا بر اساس ثروت و ارزش افزوده‌ای که ایجاد می‌کند بخشی از مشکلات داخل کشور حل شود. در واقع با سرمایه‌گذاری در این پالایشگاه‌ها از طریق صادرات خدمات فنی و مهندسی، می‌توان افزون بر صادرات تضمینی نفت خام، در خروجی پالایشگاه نیز شریک شد و نفت خام را به بنزین و دیگر فرآورده‌ها تبدیل کرد.
بی‌شک ایجاد پالایشگاه فراسرزمینی، افزایش تولید و فروش نفت با وجود تشدید تحریم‌ها و صدور خدمات فنی و مهندسی از اقدام‌های مثبت وزارت نفت در دولت سیزدهم بوده، آنطور که فریدون حسنوند، رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی ماه گذشته اعلام کرد در راستای تقویت دیپلماسی انرژی قراردادهای خوبی با کشورهای ونزوئلا، کوبا و نیکاراگوا منعقد شده و اکنون آرزوی دیرینه پالایشگاه فراسرزمینی در حال به‌وقوع پیوستن است.
به گفته وی، دیپلماسی انرژی یکی از اولویت‌های مهم از ابتدای آغاز به کار مجلس یازدهم و دولت سیزدهم بود. علاوه بر رئیس‌جمهور، رئیس مجلس و اعضای کمیسیون انرژی نسبت به این موضوع اهتمام ویژه داشتند. خوشبختانه علی‌رغم وجود تحریم و تشدید اقدامات خصمانه آمریکا در مقابل کشورمان، دیپلماسی انرژی ما در آسیای میانه، روسیه، حوزه خلیج فارس و شرق و غرب به خوبی رو به جلو پیش می‌رود و تاکنون تفاهم‌نامه‌ها و قراردادهای بسیار خوبی منعقد شده است.
رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: گام بعدی در حوزه دیپلماسی انرژی در رابطه با آمریکای لاتین به عنوان حیاط خلوت آمریکا برداشته شد که در این حوزه نیز قراردادهای خوبی با کشورهای ونزوئلا، کوبا و نیکاراگوا منعقد شد و اکنون آرزوی دیرینه پالایشگاه فراسرزمینی در حال تحقق است. نگاه بعدی به سمت اروپا و آسیای شرقی است. برقراری ارتباط با این کشورها از اهداف بعدی وزارت نفت و کمیسیون انرژی است.
نخستین پالایشگاه فراسرزمینی ایران راه‌اندازی شد
روز گذشته جواد اوجی وزیر نفت مهر تایید به این صحبت‌ها زد و اعلام کرد که نخستین پالایشگاه فراسرزمینی به نام ال‌پالیتو در ونزوئلا راه‌اندازی شده و پالایش روزانه ۱۰۰ هزار بشکه نفت خام میدان‌های کشور در این پالایشگاه رقم خواهد خورد.
به گفته وی، این آرزوی دیرینه و ۴۳ ساله‌ای بود که به همت شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی و پیگیری، مدیرعامل این شرکت در بخش فراسرزمینی تحقق یافت، نقطه آغاز این اقدام در ونزوئلا بود و با برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده در دیگر نقاط نیز ادامه خواهد یافت.
پالایشگاه‌های فراسرزمینی؛ یک فرصت
عباس کاظمی، مدیرعامل سابق شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران در خصوص مزایای پالایشگاه فراسرزمینی به ایسنا گفت: هرگونه سرمایه‌گذاری در کشور مطلوب بوده، کشوری توسعه یافته است که بتواند در داخل سرمایه‌گذاری کند و یا اینکه سازوکاری را برای جذب سرمایه خارجی به کار بگیرد و یا حتی در خارج سرمایه‌گذاری کند.
وی با بیان اینکه در پالایشگاه‌های فراسرزمینی پیشتر تجربه داشته ایم، به‌طوری که در دهه ۴۰ و ۵۰ سه پالایشگاه در خارج از کشور ساختیم و در آن‌ها سرمایه‌گذاری کردیم که امری مطلوب بود، گفت: اگر ایران بتواند در خارج از کشور سرمایه‌گذاری و یا سرمایه جذب کند هر دو مطلوب بوده و به طور کلی باید گفت که سرمایه گذاری به هر شکلی مقبول است.
مدیرعامل سابق شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران با اشاره به پتانسیل ایران برای ایجاد پالایشگاه‌های فراسرزمینی در کشورهای دیگر، گفت: در همه جای دنیا این پتانسیل وجود دارد، ایران می‌تواند در مالزی و اندونزی نیز اقدام به این کار کند، در کل با هر کشوری به توافق برسیم امکان سرمایه گذاری وجود دارد.
کاظمی افزود: در حال حاضر بیشتر سرمایه‌گذاری ها در خاورمیانه و چین انجام می‌شود، در حوزه پالایش نیز استارت کار در ونزوئلا زده شده که اقدامی مثبت است و این موضوع می‌تواند در دیگر کشورها نیز توسعه یابد.
فرصتی برای یافتن بازارهای جدید
شهاب الدین متاجی مدیر سابق برنامه ریزی تلفیقی شرکت ملی پالایش و پخش فراورده‌های نفتی نیز در همین رابطه به ایسنا گفت: اقدام دولت برای راه‌اندازی پالایشگاه فراسرزمینی در ونزوئلا اقدام مناسبی بوده، این پالایشگاه بازاری برای نفت خام ایران خواهد بود و از نظر صادرات خدمات مهندسی، دانش فنی و تجهیزاتی که می‌توانیم بسازیم نیز یک اقدام مثبت است.
وی ادامه داد: اگر بتوانیم در ونزوئلا و یا کشورهای آفریقایی و آمریکای جنوبی بازارهای جدیدی پیدا کنیم برای توسعه بازار نفت ایران بسیار موثر است مشروط بر اینکه از نظر مالی نیز بررسی کافی انجام شود ودر نهایت منجر به این شود که هزینه هایی که ایران انجام می‌دهد بازگشت خوبی داشته باشد و درآمد خوبی برای کشور حاصل شود.
مدیر سابق برنامه ریزی تلفیقی شرکت ملی پالایش و پخش فراورده‌های نفتی با بیان اینکه از نظر صادرات فنی و مهندسی این اقدام خوب خواهد بود اما باید اطمینان حاصل شود که محل‌هایی که در آن سرمایه‌گذاری صورت می‌گیرد به موقع بازپرداخت شود و منجر به این نشود که تنها متحمل هزینه شویم.
متاجی با اشاره به پتانسیل ایران برای راه‌اندازی پالایشگاه در دیگر کشورها گفت: این پتانسیل در کشورهای آفریقایی، آمریکای جنوبی همچون برزیل و بولیوی برای ایران وجود دارد و به نظر می‌رسد که برنامه‌ریزی‌های مناسبی نیز در این بخش صورت گرفته است.
