زرده های شیمیایی در بازار تخم مرغ
انرژی و حیات موجودات زنده وابسته به تغذیه آنهاست اگر مواد مصرفی از کیفیت مناسب برخوردار نباشند همین محصولات خود باعث بیماری یا زمینه ساز مرض‌هایی می‌شوند که در آینده دامنگیر سلامت جامعه می‌شوند. مهر بنا دارد در پرونده «سلامت غذایی» کیفیت و عملکرد محصولات مختلف کشاورزی و صنایع غذایی را پیگیری کند. پیش‌تر گزارش‌هایی در حوزه خاک و عواملی که فرسایش خاک را در کشور رقم زده است منتشر شد، اما بناست این موضوعات با جزئیات بیشتری در اختیار مخاطبان بخش کشاورزی قرار گیرد.
پروتئین مصنوعی
نخستین پرسش این است جوهری که برای ثبت تاریخ تولید و انقضا تخم مرغ استفاده می‌شود چقدر روی کیفیت این ماده غذایی تأثیر دارد؟ حیدرعلی هدایتی، عضو شرکت تعاونی تأمین نیاز تولیدکنندگان مرغ تخم گذار درباره کیفیت جوهری که برای ثبت تاریخ تولید و انقضا برای تخم مرغ‌ها استفاده می‌شود به مهر گفت: جوهر مورد استفاده خوردنی و آزمایش شده هستند، علاوه بر اینکه کیفیت این جوهر‌ها ابتدا به تأیید سازمان ملی استاندارد رسیده و سپس به بازار عرضه می‌شود.
هدایتی درباره مزه نامطبوع برخی تخم مرغ‌ها اظهار کرد: برخی تولیدکنندگان برای زرد کردن زرده تخم مرغ از رنگدانه برای خوراک مرغ استفاده می‌کنند که شیمیایی است. این خوراک طعم تخم مرغ را تا حدودی تغییر می‌دهد.
این فعال در بازار تخم مرغ درباره چرایی این موضوع عنوان کرد: کیفیت بخشی از ذرت‌های موجود در بازار مناسب نبوده و زرده تخم مرغ، رنگ زیبایی نداشته از این رو برخی تولیدکنندگان از مواد شیمیایی استفاده می‌کنند تا زرده تخم مرغ، زردی پررنگ‌تر و به اصطلاح مشتری پسند داشته باشد.
وی افزود: در ۳ هزار کیلوگرم (۳ تن) تخم مرغ حدود ۱۰۰ گرم رنگدانه استفاده می‌شود، زیرا رنگدانه هم محصولی گران بوده و هر کیلوی آن دو میلیون و ۹۰۰ هزار تومان برای تولیدکنندگان تمام می‌شود.
هدایتی با بیان اینکه این تخم مرغ‌ها بین ۶۰۰ تا ۷۰۰ تومان گران‌تر از تخم مرغ‌های معمولی است، گفت: متأسفانه بسیاری از مادران این تخم مرغ‌های طلایی را برای تغذیه فرزندان خردسال استفاده می‌کنند که سلامت آن‌ها را با خطر مواجه می‌کند.
تغذیه زعفرانی و زرده‌های طلایی
عضو شرکت تعاونی تأمین نیاز تولیدکنندگان مرغ تخم گذار در پاسخ به این پرسش که راه‌های ارگانیک برای تغذیه بهتر مرغ و تولید تخم مرغ‌های با کیفیت‌تر و طلایی‌تر چیست، گفت: با چند شیوه می‌توان زرده تخم مرغ را با کیفیت و رنگ مناسب در اختیار مصرف کنندگان قرار داد؛ نخست استفاده از زعفران یا ضایعات زعفرانی برای خوراک مرغ هاست. دومین روش استفاده از گیاه گلرنگ بوده که خاصیت دارویی هم دارد. روش سوم استفاده از پودر یونجه بوده که برای انسان نیز بسیار مفید است. این محصولات طبیعی زرده تخم مرغ را طلایی کرده بدون اینکه سلامت افراد را با خطر مواجه کند. روش دیگر استفاده از رنگدانه‌های شیمیایی کانتین است. این ماده برای مرغ و انسان هر دو مضر است.
او در میزان استفاده این مواد در خوراک مرغ و تشکیل تخم مرغی با زرده زردتر تصریح کرد: هر ۱۰۰ گرم رنگدانه کانتین برای ۳ هزار کیلو گرم تخم مرغ استفاده می‌شود. گیاه گلرنگ برای این میزان تخم مرغ ۱۲ کیلو گرم بوده و افشانه زعفران هم ۱۰ کیلو گرم برای هر ۳ تن تخم مرغ (۳ هزار کیلو گرم) مورد استفاده قرار می‌گیرد.
هدایتی اظهار کرد: دامپزشکان موافق استفاده از مواد شیمیایی برای تولید محصولات غذایی نیستند. اما کمبود محصولات ارگانیک و طبیعی و گران بودن آن‌ها عده‌ای را به این سمت سوق داده تا از مواد شیمیایی برای تغذیه مرغ‌ها و تولید تخم مرغ‌هایی با زرده‌ای طلایی استفاده کنند.
اثرات سوء رنگدانه‌ها
هدایتی در ادامه سخنان خود با بیان اینکه استفاده از مواد شیمیایی کانتین منجر به کاهش باروری و افت تولید می‌شود، عنوان کرد: در حال حاضر ۱۰ درصد تولیدکنندگان کشور از محصولات گیاهی و ارگانیک برای بهبود کیفیت تخم مرغ‌ها بهره می‌گیرند، ۴۰ درصد از مواد شیمیایی استفاده کرده و باقی که ۵۰ درصد جمعیت تولیدکنندگان این صنف را تشکیل می‌دهند برای تولید تخم مرغ از هیچ محصول جانبی در خوراک طیور بهره گیری نمی‌کنند.
هدایتی درباره چگونگی شناسایی تخم مرغ‌های زرده طلا شیمیایی و طبیعی توضیح داد: تخم مرغ‌هایی که زرده آن‌ها به رنگ قرمز نزدیک است تا زردی شفاف در واقع با خوراک‌های شیمیایی تولید شده‌اند.
سلامت جامعه موضوع مهمی است که تولیدکنندگان محصولات کشاورزی و غذایی مسئولیت تأمین و تضمین آن را برعهده دارند. در حال حاضر ۴۰ درصد تأمین کنندگان تخم مرغ کشور برای تولید این ماده پروتئینی که بازار مصرف بالایی به ویژه در گروه سنی خردسالان و کودکان دارد با استفاده از مواد خوراکی شیمیایی تأمین می‌شوند که به طور قطع سلامت آن‌ها را در بلندمدت به مخاطره می‌اندازد؛ بنابراین ضرورت دارد مدیران و مسئولان بالادستی خوراک‌های طبیعی جایگزین را مورد تاکید قرار دهند؛ علاوه بر اینکه در تأمین این خوراک‌ها به مقدار کافی و قیمت مناسب تدابیر لازم اندیشیده شود. گزارش‌ها در حوزه «سلامت غذایی» ادامه دارد.
