چگونه ۴ بانک سقوط کردند؟
سقوط ناگهانی چهار بانک آمریکایی در هفتههای گذشته سوالات بسیاری را در مورد استارتآپهای فناوری، سرمایهداری خطرپذیر، صنعت کریپتو، ریسکپذیری و بهطور کلی سیستم سرمایهداری جهانی و مقررات موجود مطرح کرد.
اکنون این سوال وجود دارد که آیا این سقوط فقط یک اتفاق است و با وجود همه مقررات سختگیرانهتری که در تمام بحرانهای گذشته وضع شده است، بحران مالی سال ۲۰۰۸ ایالاتمتحده آمریکا دوباره تکرار میشود؟
اولین موسسه بانکی ایالاتمتحده که با مشکلات مالی مواجه شد، بانک سیلورگیت بود که به شدت بر صنعت ارزهای دیجیتال متمرکز بود و در هشتم مارس اعلام کرد که به دلیل زیانهای سنگین در سبد وام خود، فعالیتهای خود را متوقف میکند. فروپاشی صرافی کریپتو اف تی ایکس در اواخر سال گذشته که زمانی دومین صرافی بزرگ دنیا از نظر تراکنشهای روزانه محسوب میشد، در درجه اول منجر به از بین رفتن بانک سیلورگیت شد زیرا اف تی ایکس یکی از مشتریان اصلی این بانک بود.
دوم، بانک سیلیکون ولی (SVB) بود که بهطور علنی مشکلات را در هشتم مارس اعلام کرد و جهان مالی و سرمایهگذاران ایالاتمتحده را شگفتزده کرد زیرا بهعنوان یک موسسه با سرمایه قوی تلقی میشد.
بانک سیلیکون ولی در قلب منطقه فناوری ایالاتمتحده کالیفرنیا، واقع در سانتا کلارا قرار داشت. این بانک بزرگترین بانک در سیلیکون ولی بر اساس سپردههای محلی و در میان بزرگترین بانکهای کشور ایالاتمتحده آمریکاست. این بانک، منبع اصلی برای سرمایهگذاری مخاطرهآمیز بود که تامین مالی سهام خصوصی شکلی از استارت آپها بود.
سقوط سیلیکون ولی از اواخر فوریه زمانی که برخی از مقامات ارشد بانک شروع به خروج سهام خود کردند، آغاز شده است. بعدا علنی شد که گرگوری بکر، مدیر ارشد اجرایی، دانیل بک، مدیر ارشد مالی و میشل دریپر، مدیر ارشد بازاریابی، سهام خود را به ارزش ۴.۵ میلیون دلار از شرکت مادر بانک سیلیکون ولی فایننشال گروپ واگذار کردند.
وقتی سیلیکون ولی پرتفوی اوراق قرضه ۲۱ میلیارد دلاری خود را با ضرر ۱.۸ میلیارد دلاری واگذار کرد و بکر در هشتم مارس اعلام کرد که بانک به میزان قابل ملاحظهای سبد اوراق بهادار خود را فروخته است، وحشت طوفانی وال استریت و صنعت مالی ایالاتمتحده را فرا گرفت.
سیلیکون ولی تا پایان سال ۲۰۲۲ تقریبا ۲۰۹ میلیارد دلار دارایی و حدود ۱۷۵.۴ میلیارد دلار سپرده داشت و برای یک موسسه با سرمایه خوب غیرعادی بود که به این ناگهانی سقوط کند.
در کمتر از ۴۸ ساعت، قیمت سهام شرکت مادر سیلیکون ولی بیش از ۶۰ درصد سقوط کرد در حالی که معاملات آن چندین بار به دلیل نوسانات بالا متوقف شد.
در میان فروپاشی ناگهانی، سیلیکون ولی بلافاصله توسط تنظیمکنندههای ایالاتمتحده بسته شد، وزارت حفاظت مالی و نوآوری کالیفرنیا، شرکت بیمه سپرده فدرال (FDIC) را بهعنوان گیرنده منصوب کرد.
شرکت بیمه سپرده فدرال، بانک ملی بیمه سپرده سانتا کلارا (DINB) را برای محافظت از سپردهگذاران بیمه شده ایجاد کرد و بلافاصله در زمان بسته شدن، تمام سپردههای بیمه شده سیلیکون ولی را به بانک ملی بیمه سپرده سانتا کلارا منتقل کرد.
این بزرگترین شکست یک موسسه مالی مستقر در ایالاتمتحده از زمان فروپاشی واشنگتن میچوال در اوج بحران مالی سال ۲۰۰۸ ناشی از حباب مسکن ایالاتمتحده بود که ابتدا بر روی وامهای مسکن با قیمت پایین تمرکز کرد و بعدها مشتقاتی مانند ترکیبی از وامهای کوچکتر متعدد را ایجاد کرد که برای سود بیشتر داراییهای دارای رتبه ناخواسته را بیش از حد ارزشگذاری میکرد.
در حالی که بحران مالی سال ۲۰۰۸ در ایالاتمتحده در سراسر جهان گسترش یافت و به یک فاجعه جهانی تبدیل شد، چیزی که سرمایهگذاران از نابودی سیلیکون ولی بیش از همه از آن میترسیدند اثر بالقوه گلوله برفی آن بود. این سوال هنوز بی پاسخ مانده که آیا سیلیکون ولی دومینویی است که میتواند بانکهای دیگر ایالاتمتحده را نیز به سمت سقوط سوق دهد؟