تجدیدپذیرها در ریل صعود

نیروی بادی و خورشیدی سال میلادی گذشته سهم ۱۲ درصد از تولید برق جهانی داشتند که بالاتر از ۱۰ درصد در سال ۲۰۲۱ بود. در حالی که همه منابع انرژی تجدید پذیر و نیروی هسته‌ای در سال میلادی گذشته،  در مجموع سهم ۳۹ درصدی در تولید برق جهانی داشتند، سهم نیروی خورشیدی ۲۴ درصد و نیروی بادی ۱۷ درصد نسبت به سال ۲۰۲۱ رشد داشت.

نیروی بادی و خورشیدی در سال میلادی گذشته، ۸۰ درصد از رشد تقاضای برق جهانی را تامین کرد. با وجود بحران گاز جهانی و سوئیچ بعضی از کشورها به نیروگاه‌های زغال سوز به منظور تامین تقاضا برای برق، تولید برق با استفاده از زغال سنگ، ۱.۱ درصد رشد کرد اما تولید برق با استفاده از گاز در نتیجه قیمت‌های بالا که استفاده از این سوخت را برای تولید برق گران تر کرد، ۰.۲ درصد کاهش داشت.

هر چند انتشار دی اکسید کربن از سوی بخش نیرو طی سال گذشته به میزان ۱.۳ درصد رشد کرد اما رشد نیروی بادی و خورشیدی، این رشد را آهسته کرد. اگر همه برق تولید نیروی خورشیدی و بادی، قرار بود با استفاده از سوخت‌های فسیلی تولید شود، آلایندگی بخش نیرو در سال ۲۰۲۲ افزایش ۲۰ درصدی پیدا می‌کرد. اما با فرض رشد متوسط تقاضا برای برق و برق پاک، پیش بینی شده تولید سوخت فسیلی امسال ۰.۳ درصد کاهش پیدا کند  و با کاهش بزرگ در سالهای بعدی دنبال شود زیرا نیروی بادی و خورشیدی بیشتری اضافه خواهد شد.

ظرفیت تجدیدپذیرها به ۱۰۳۸.۰۳ مگاوات رسید

در این بین ایران نیز پیشرفت‌هایی در حوزه تجدیدپذیرها داشته است، بر اساس آخرین آمار ارائه شده میزان تولید برق توسط نیروگاه‌های انرژی‌های تجدیدپذیر و پاک کشور در اسفندماه پارسال با رشد ۹۸.۴ درصدی نسبت به بهمن ماه روبرو شد. تجدیدپذیرها در اسفندماه پارسال ۱۲۱ میلیون کیلووات ساعت برق تولید کردند که سبب جلوگیری از انتشار ۶۸ هزار تن گازهای گلخانه‌ای شد که این عدم انتشار گازهای گلخانه‌ای در پایان اسفند ۱۴۰۱ نسبت به ماه قبل (بهمن ماه ۳۴ هزار تن)، ۱۰۰ درصد افزایش داشته است.

استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر برای تولید برق در اسفندماه مانع از مصرف ۳۳ معادل میلیون متر مکعب گاز طبیعی شد. مصرف نشدن سوخت فسیلی در پایان اسفند ۱۴۰۱ نسبت به ماه قبل (بهمن ۱۶ میلیون مترمکعب گاز طبیعی) ۱۰۶.۲۵ درصد افزایش داشته است.

یکی دیگر از مزیت‌های استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر صرفه‌جویی در مصرف آب است که این امر در اسفندماه پارسال سبب شد ۲۷ میلیون لیتر در مصرف آب صرفه جویی شود.

ظرفیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر کشور تا پایان اسفند پارسال به ۱۰۳۸.۰۳ مگاوات رسید.

تدوین طرح‌های مختلف برای توسعه تجدیدپذیرها

آنطور که علی‌اکبر محرابیان، وزیر نیرو نیز به‌تازگی اعلام کرده در شرکت ساتبا به منظور توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر برنامه جامعی پیش‌بینی شده است که بر اساس آن شاهد اجرای طرح‌های مختلف خواهیم بود. تابلوی برق سبز به‌زودی در بورس انرژی کشور راه‌اندازی می‌شود که در این تابلو تولید کنندگان انرژی تجدیدپذیر، برق عرضه می‌کنند و در یک محیط رقابتی سود مناسبی از این سرمایه‌گذاری را کسب می‌کنند.

به گفته وی در قانون رفع موانع توسعه صنعت برق پیش‌بینی‌شده صنعت و بخش اداری در سال ۱۴۰۲، یک درصد از برق مورد نیاز خود را از طریق انرژی تجدیدپذیر تامین کنند، در چنین شرایطی صنایع می‌توانند اقدام به احداث نیروگاه تجدیدپذیر کنند و برق مورد نیاز خود را از این طریق دریافت و در صورت عدم امکان می‌توانند از طریق بورس انرژی اقدام به خرید برق تجدیدپذیر کنند.  در حوزه اداری بر اساس مصوبه هیئت دولت از ابتدای سال‌جاری لازم است بخش‌های اداری کشور ۲۰ درصد برق مصرفی خود را از طریق برق تجدیدپذیر تامین کند، واحدهای اداری نیز در صورت عدم امکان ایجاد نیروگاه‌های تجدیدپذیر این امکان را خواهند داشت تا برق مورد نیاز خود را از طریق بورس انرژی تامین کنند.

توجه به انرژی پاک به معنی اهمیت به محیط زندگی مردم و تولید سوخت اقتصادی است، در این راستا با سه محدودیت شامل محدودیت در استفاده از سوخت‌های فسیلی، منابع آبی و محیط زیست رو به رو هستیم که تولید انرژی‌های تجدیدپذیر پاسخی معتبر برای رفع این سه محدودیت است. لازم است برق تجدیدپذیر با نرخ رقابتی و پایه خودش عرضه شود، اگر پارامترهای اقتصادی دقیق محاسبه شود، استفاده از انرژی تجدیدپذیر بسیار ارزان‌تر تمام خواهد شد.