چگونه محصولات کشاورزی را با نیترات کمتر برداشت کنیم؟

برگزاری جشن روز جهانی غذا طی روز دوشنبه ۲۴ مهرماه در دانشگاه جیرفت بهانه ای بود تا کارشناسان شرکت کننده در این رویداد به تبعات ناشی از باقی مانده های سموم و کودها در محصولات و آثار منفی آن هم در سلامت مصرف کننده و هم بازار صادرات را تشریح کنند.

از جمله حسین دوماری استاد دانشگاه جیرفت که مدرک دکتری تخصصی بهداشت و کنترل کیفیت مواد غذایی دارد در این زمینه ضمن بیان راهکارهایی آسان برای کاهش دادن میزان نیترات باقی مانده در محصولات هنگام برداشت توضیح داد: تولید برخی محصولات ناسالم به‌ویژه در حوزه کشاورزی در جنوب کرمان به دلیل افزایش استفاده زیاد از کود و سم و عدم آیش زمین های کشاورزی بوده است.

هم آموزش بهره برداران هم رسانه های پای کار

وی در حاشیه برگزاری جشن روز جهانی غذا در دانشگاه جیرفت در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: با توجه به اینکه رفع نشدن این مشکلات بر صادرات مواد غذایی و کشاورزی نیز تاثیر منفی می‌گذارد، باید برای بهبود فرهنگ تغذیه و تولیدات محصولات سالم کشاورزی جلسات آموزشی گذاشته شود و رسانه ها نیز پای کار بیایند.

با نیترات بالا چه کنیم

دوماری ادامه داد: یکی از مشکلات در این حوزه در جنوب کرمان میزان بالای نیترات محصولات کشاورزی است که با یک آموزش ساده در حین برداشت محصولات کشاورزی می توان میزان آن را کاهش داد.

وی تشریح کرد: به عنوان مثال در روزهای آفتابی اگر در بعدازظهر محصولات برداشت شوند میزان نیترات آنها پایین تر است چون از طریق پدیده فتوسنتز نیترات مصرف شده و در محصول کاهش می‌یابد.

دوماری در مورد ظرفیت جنوب کرمان برای صادرات محصولات غذایی مختلف و زمینه های لازم برای رسیدن به این هدف یادآور شد: برخی موارد بهداشتی و استانداردها را باید در کارخانه ها رعایت کنیم اما این موارد در کشور هم اعمال نمی شود و محصولات استفاده شده هم ارگانیک نیستند.

وی تاکید کرد: در نتیجه این موضوع کشورهای خریدار تولیدات ما با انجام آزمایش متوجه می شوند محصول از نظر ترکیبات مغذی محصول استاندارد نیست و آن را پس می فرستند.

منطقه نخستین های تولید برخی محصولات

این استاد دانشگاه تاکید کرد: بیشترین منابع را در جنوب کرمان داریم و در جیرفت ۱۴ محصول وجود دارد که از نخستین تولیدکنندگان آن در کشور یا منطقه به شمار می رویم که ظرفیت بسیار مناسبی را برای توسعه تولید محصولات غذایی ایجاد می کند.

وی در بخش دیگری از گفت و گو با اشاره به تغییرات سبک زندگی مردم و آثار آن بر تغذیه و سلامت شهروندان گفت: برخی بیماری ها به ویژه بیماری های متابولیک همچون دیابت و فشار خون در نتیجه از دست دادن تعادل بعضی از مواد غذایی در بدن ایجاد می شود.

این استاد دانشگاه و دارای دکترای تخصصی بهداشت و کنترل کیفیت مواد غذایی افزود: در مجموع فست فودها به دلیل اینکه مواد تشکیل دهنده آنها کیفیت مناسبی ندارند و چون مواد تشکیل دهنده آنها ترکیب می شوند و درصورت داشتن مشکل و ایراد دیده نمی شوند احتمال اثرگذاری منفی بر سلامت را افزایش می دهد.

وی اضافه کرد: وجود انواع ادویه استفاده شده در فست فودها موجب می شود از روی بو، رنگ و مزه متوجه مشکلات این نوع از مواد غذایی نشویم.

دوماری افزود: در بسیاری از فست فودها گوشت یا چربی های نامناسب و افزودنی هایی وجود دارد که اگر کمی از متوسط معمول خارج شود بیماری زا می شوند و عامل بسیاری از بیماری ها به ویژه سرطان خواهند بود.

وی یادآور شد: حتی اگر فست فودها سالم تهیه شوند به دلیل وجود مقدار زیاد چربی و انرژی در آنها در کنار کم تحرکی افراد، بیماری های مختلفی به دلیل مصرف زیاد آنها ایجاد می شود.

دوماری درباره مواد غذایی همچون چیپس، پفک و برخی تنقلات شیرین هم گفت: به دلیل وجود مواد فرآوری چربی، قند و روغن بالا در این تولیدات مصرف آنها به ویژه برای کودکان توصیه نمی شود.

وی به تعریفی از مواد نگهدارنده در محصولات غذایی پرداخت و افزود: مواد نگهدارنده به موادی که جلو رشد میکروارگانیسم ها را می گیرد، موجب نگهداری ماده غذایی در مقابل فسادپذیری می شود و به هر ماده ای که این اثرات را داشته باشد گفته می شود.

این استاد دانشگاه جیرفت اضافه کرد: به طور معمول در مواد غذایی که خوب تهیه نشده اند یا زود فاسد می شوند برای اینکه مشکلی ایجاد نشود، مواد نگهدارنده زیادی مورد استفاده قرار می گیرد که وقتی این مواد وارد بدن مصرف کننده می شود روی میکروارگانیسم ها تاثیر می گذارد و به دلیل برخورد با این مواد مقاوم می شوند که برای مقابله با بیماری، آنتی بیوتیک ها اثرگذاری همیشگی را نخواهند داشت.

۲۴ مهر ماه برابر با شانزدهم اکتبر، روز جهانی غذا نامیده می شود؛ روز جهانی غذا به افتخار تاسیس سازمان فائو در سال ۱۹۴۵ نامگذاری و در سراسر جهان شناخته شده است.