حمله سایبری به سامانه سوخت چگونه خنثی شد؟

ساعت ۱۰:۳۰ صبح دیروز ۲۷ آذرماه خبر حمله سایبری به سامانه سوخت کشور در رسانه‌ها پیچید و عرضه بنزین به مردم دچار اختلال شد. البته این حمله، اتفاق جدیدی نبود و در آبان ۱۴۰۰ نیز هکرها با شایعه‌سازی درباره افزایش بنزین اقدام به این کار کرده بودند.

اما یک تفاوت جدی بین آبان ۱۴۰۰ با آذر ۱۴۰۲ وجود دارد که پرداختن به آن خالی از لطف نیست. ابتدا حوادث حمله سایبری به سامانه سوخت در ۱۴۰۰ را با هم بازخوانی کنیم.

بازخوانی حمله سایبری به سامانه سوخت در آبان ۱۴۰۰

سه‌شنبه ۴ آبان ۱۴۰۰ ساعت ۱۱ ظهر یک حمله سایبری به سامانه سوخت ایران انجام شد که همه جایگاه‌ها را از کار انداخت. به دنبال این قضیه، صف‌های طولانی در پمپ‌بنزین‌ها شکل گرفت و شایعه افزایش قیمت بنزین برای مردمی که تجربه تلخ آبان ۹۸ را دیده بودند، باعث اضطراب در جامعه شد.

رئیس‌جمهور سیدابراهیم رئیسی با حضور میدانی در برخی جایگاه‌های سوخت تلاش کرد که از التهابات پیش‌آمده کاسته و شرایط را برای بازگشت به وضعیت عادی سوخت‌رسانی هموارتر کند. بدین ترتیب وزارت نفت توانست تا پایان همان روز نیمی از جایگاه‌های سوخت را به صورت آفلاین وارد مدار کند.

تصویر ۱- حضور میدانی رئیس‌جمهور در جایگاه‌های سوخت

طبق آمار وزارت نفت، در تجربه گذشته حمله سایبری، بعد از گذشت ۳ روز همه جایگاه‌ها به صورت آفلاین وارد مدار شده و یک هفته اتصال کل جایگاه‌ها به سامانه سوخت و بازگشت به حالت عادی طول کشید. در پایان نیز به میزان ۲۵۸ میلیون لیتر به مردم سهمیه بنزین مازاد اعطا شد، تا هزینه یک هفته‌ای این ماجرا جبران شود.

جلب اعتماد عمومی، نقشه هکرها را نقش بر آب کرد

اما تجربه روز گذشته از جنبه‌های مختلف با ماجرای آبان ۱۴۰۰ متفاوت است. جلیل سالاری مدیرعامل شرکت پالایش و پخش می‌گوید: در این حمله سایبری ۶۰ درصد جایگاه‌های سوخت با چالش کارت‌خوان‌های سوخت مواجه شدند (نه همه) و با تدابیری که اندیشیده بودیم از آسیب ۴۰ درصد از جایگاه‌ها از حمله سایبری جلوگیری شد.

هر چند شواهد از پیچیده‌تر بودن حمله سایبری اخیر نسبت به آبان ۱۴۰۰ حکایت دارد اما در حمله اخیر، ضمن حفاظت از ۴۰ درصد از جایگاه‌ها و تداوم اتصال آنها به سامانه سوخت، بلافاصله با ایجاد ستاد مدیریت بحران در حدود ۱۲ ساعت، همه جایگاه‌های غیرفعال سوخت به صورت دستی وارد مدار شدند، موضوعی که در آبان ۱۴۰۰ سه روز به طول انجامید.

جعفر سالاری‌نسب، مدیرعامل شرکت ملی پخش عنوان کرد که امروز عملیات اتصال همه جایگاه‌ها به سامانه سوخت تکمیل خواهد شد. به بیان دیگر در حمله سایبری اخیر در کمتر از ۲ روز همه جایگاه به سامانه سوخت متصل خواهند شد، اتفاقی که در تجربه قبلی ۷ روز طول کشید.

اما مهم‌ترین نقطه تفاوت آبان ۱۴۰۰ با آذر ۱۴۰۲، شیوه تعامل دولت و مردم است. در تجربه اخیر نه تنها شایعه افزایش قیمت بنزین از طرف افکار عمومی جدی گرفته نشد، بلکه مردم نیز همراهی خوبی با متولیان داشته و از ایجاد صف‌های طولانی برای نیازهای غیرضرور خودداری کردند.

این موضوع نشان می‌دهد که تجربه مثبت آبان ۱۴۰۰ و صداقت دولت با مردم، بر اعتماد و همراهی مردم در حمله سایبری اخیر اثرگذار بوده است، همانطور که اتفاقات آبان سال ۹۸ ذهنیت منفی نسبت به حاکمیت ایجاد کرده و در آبان ۱۴۰۰ کار را برای دولت وقت سخت‌تر کرده بود.

منبع: فارس