۸ رکن کلیدی در تحولات نظام مالیاتی دولت «شهید جمهور»

یکی از محورهای مهم تحولات در دولت سیزدهم که رئیس سازمان برنامه و بودجه نیز از آن به عنوان یکی از مهم‌ترین اقدامات این دولت یاد کرد انضباط بخشی به بودجه با هدف کاهش کسری بود.

باید توجه داشت که در بودجه دو بخش درآمدها و هزینه‌ها در ایجاد یا مدیریت کسری بودجه دخالت دارند. در حوزه درآمدها دولت تلاش کرد تا از مالیات به عنوان راهکاری برای کاهش وابستگی بودجه به نفت و همچنین افزایش سهم درآمدهای پایدار در بودجه استفاده کند.

بر همین اساس اقداماتی از سوی سازمان امور مالیاتی طی سه سال گذشته انجام گرفت که شاید در سال‌های پیش از آن قدم‌های عملیاتی برای تحقق آنها انجام نشده بود.

پذیرش اظهارنامه‌های کم‌ریسک بدون رسیدگی

• پذیرش مالیات محاسبه شده سیستمی سازمان و اظهارنامه‌های کم ریسک مودیان بدون رسیدگی اسناد و مدارک مودیان:
  •  ۴ میلیون مودی اشخاص حقیقی
  • اظهارنامه ۵۳ درصد اشخاص حقیقی
  • و اظهارنامه ۳۵ درصد اشخاص حقوقی

هوشمندسازی نسبی نظام مالیاتی

• بررسی و پذیرش مالیات ۹۱ درصد اشخاص حقیقی به صورت سیستمی و بدون رسیدگی توسط نیروی انسانی
• قطعی سازی بیش از ۴ میلیون پرونده رسیدگی نشده مالیات بر ارزش افزوده به صورت سیستمی
• ایجاد امکان صدور برگه تشخیص سیستمی در خصوص یک میلیون اظهارنامه مستغلات به جای رسیدگی توسط ماموران مالیاتی
• تهیه اظهارنامه تعاملی مشاغل برای اولین بار و قطعی سازی این اظهارنامه در صورت تایید توسط مودی
• انتخاب تصادفی نمایندگان هیأت های دادرسی مالیاتی برای اولین بار

تمرکز بر دانه درشت ها و کاهش فشار مالیاتی بر کسب و کارهای کوچک و حقوق بگیران

• وصول ۳۵ درصد از کل مالیات کشور از ۷۰۰ شرکت بزرگ کشور
• وصول ۵۰ درصد مالیات مشاغل تنها از یک درصد مؤدیان حقیقی بزرگ
• تمرکز ویژه بر روی صد پرونده بزرگ هر اداره کل در حوزه مالیات عملکرد و ارزش افزوده
• افزایش حدود ۱۰۰ درصدی «معافیت معیشتی(مالیات بر درآمد)» حقوق‌بگیران در سال ۱۴۰۱
• مالیات ۹۰ درصد از مشاغل و اصناف کشور بابت عملکرد سال ۱۴۰۱ کمتر از ۲۰ میلیون تومان بود
• صفر شدن مالیات عملکرد مربوط به ۵۰ درصد از کل  مشاغل و اصناف کشور بابت عملکرد سال ۱۴۰۱
• صفر اعلام شدن مالیات همه ی مشاغل خودرویی دارای یک تاکسی

کاهش  مراجعه مودیان به ادارات مالیاتی با الکترونیکی شدن فرایندها

•  الکترویکی شدن مالیات نقل و انتقال سهام غیر بورسی در سال ۱۴۰۲ (معادل کاهش سالانه ۵۵ هزار سفر درون شهری)
• برخط شدن فرآیند صدور گواهی‌های  ماده ۱۸۶ و ماده ۱۸۷ قانون مالیات‌های مستقیم: بیش از ۷۲ درصد گواهی‌های موضوع ماده ۱۸۶ ق.م.م و بیش از ۷۷ درصد گواهی‌های موضوع ماده ۱۸۷ ق.م.م بصورت برخط و بدون نیاز مراجعه حضوری صادر می‌شوند.
• محاسبه مالیات بر ارث سپرده‌های بانکی از ابتدای ۱۴۰۳ بدون نیاز مراجعه به ادارات مالیاتی به شعب بانکها سپرده شده است.

بهبود فضای کسب و کار با کاهش تکالیف مالیاتی مودیان خرد و اصناف

• سه برابر کردن طول مدت تقسیط مالیات اصناف و کسبه از ۵ قسط به ۱۵ قسط(در سال ۱۴۰۳)
• معاف کردن  مشاغل با فروش سالانه کمتر از ۳۰ میلیارد تومان از نگهداری اسناد و ارائه ترازنامه و صورت‌های مالی
• حذف شرط داشتن پرونده مالیاتی برای صدور مجوزهای کسب و کار در درگاه ملی مجوزها(به غیر از پروانه کسب)
• افزایش سقف تسهیلات بانکی معاف از مفاصا حساب مالیاتی: این مبالغ از حدود ۵ میلیارد به حدود ۹.۵ میلیارد ریال برای اشخاص حقوقی و از ۲ میلیارد به بیش از ۵ میلیارد برای اشخاص حقیقی افزایش یافت.
• تسهیل فرآیندهای اجرای قانون پایانه های فروشگاهی با استفاده از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان و شرکت‌های معتمد مالیاتی در جهت تسهیل صدور و ارسال صورت‌حساب‌های الکترونیکی با اقداماتی نظیر «توسعه دستگاه‌های کارتخوان اندرویدی»، «ارائه خدمات مالیاتی از طریق توسعه اپلیکیشن‌های مربوطه بر روی تلفن‌های همراه»
• معاف سازی مودیان خرد از تکلیف صدور صورتحساب الکترونیکی در سامانه مودیان
• فراهم سازی امکان پذیرش چک علاوه بر ضمانت نامه بانکی برای واردات ماشین آلات با هدف کمک به تامین سرمایه درگردش تولیدکنندگان
• پذیرش اوراق گام به عنوان مالیات فعالان اقتصادی برای اولین بار

محاسبه سیستمی مالیات بر ارزش افزوده در سامانه مودیان

• جلوگیری از اعمال سلیقه در تعیین کالاهای معاف و مشمول مالیات ارزش افزوده از طریق تکمیل زیرساخت‌های لازم و نرخ گذاری مالیاتی برای بیش از ۲.۱ میلیون کالا و خدمت
• افزایش اشخاص‌ حقوقی صادر کننده صور‌تحساب الکترونیکی نوع۱و۲نسبت به انتهای سال ۱۴۰۱ از کمتر از ۲۰۰۰ مؤدی به بیش از ۱۲۰ هزار مؤدی (رشد بیش از شصت برابری نسبت به سال قبل)
• رشد ۴۰ برابری میانگین تعداد «صورت‌حساب‌های ارسالی الکترونیکی» ثبت‌شده‌ی روزانه در سامانه مؤدیان نسبت به سال ۱۴۰۱ (از ۴۵۰ هزار صور‌تحساب الکترونیکی به ۱۸ میلیون صورتحساب الکترونیکی)
• دریافت  بیش از ۲ میلیارد صورت‌حساب الکترونیکی (بدون احتساب صورت حساب مربوط به تراکنش پوز و درگاه پرداخت الکترونیکی بانکی)
• محاسبه مالیات ارزش افزوده برای همه ی مودیان با استفاده از صورتحساب‌های الکترونیکی مندرج در سامانه مودیان برای اولین بار در کشور
•  قطعی شدن ابراز همه ی مودیانی که کل معاملات را داخل سامانه مودیان ثبت کرده اند.

کاهش وابستگی بودجه عمومی کشور به نفت با افزایش سهم مالیات عادلانه و هوشمند

• برای نخستین بار سهم درآمدهای مالیاتی نسبت به سهم درآمدهای نفتی در منابع بودجه عمومی بیش از ۲ برابر شده است.
•  سهم مالیات از منابع عمومی به بالای ۵۰ درصد رسیده است در حالیکه این عدد در دهه ۹۰ حدود ۳۵ درصد بوده است.

مبارزه با فرار مالیاتی و وصول معوقات از ابربدهکاران نظام مالی و مالیاتی کشور

• وصول بیش از ۱۱۰ همت از محل معوقات ابر بدهکاران نظام مالی و مالیاتی کشور و مطالبات دولتی
• تشکیل ۲.۷ میلیون  پرونده جدید از طریق تقاطع گیری سامانه های اطلاعاتی
• افزایش ۲.۴ برابری وصولی از پرونده‌های معطله در مرحله دادرسی
• ۶۰۰ هزار مودی که از تسلیم اظهارنامه خودداری کرده بودند برای اولین بار به صورت سیستمی و هوشمند بدون دخالت انسانی و با اتکا به داده‌های موجود در سامانه‌های اطلاعاتی، تعیین تکلیف شده و مالیات مقطوع آنها مورد مطالبه قرار گرفت.
• کشف و تعیین سیستمی و هوشمند مالیات برای بساز بفروش هایی که از ارائه اظهارنامه مالیاتی خودداری کرده‌اند
• شناسایی ۱۸ هزار میلیارد تومان مالیات از طریق رهگیری تراکنش های مشکوک و بازرسی های مالیاتی
• شناسایی ۱۱۰ هزار خانه گران قیمت با ارزش بالای ۲۰ میلیارد تومان در شهر تهران با مشارکت شرکت های دانش بنیان
• راه اندازی سامانه سوت زنی و پرداخت جایزه ۵۰۰ میلیونی برای اولین بار برای جلب مشارکت عمومی و مردمی برای مقابله با پدیده فرار مالیاتی
• لحاظ شدن مبالغ میلیاردی دریافتی از طریق کارت به کارت در اخذ مالیات برای اولین بار در تعیین مالیات مشاغل (برخلاف تصور عمومی مالیات صرفا از حسابهای تجاری دریافت نمی شود، بلکه در فرآیند بررسی درآمدها بر اساس هوش مصنوعی و الگوریتم  کارت به کارت ها با تعداد و مبالغ بالا هم بررسی می شوند)

منبع: تسنیم