آدرس اشتباه تخریب مراتع
معاون دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی گفت بر خلاف تصور، چرای دام عامل اصلی تخریب مراتع نیست و عوامل مهمتری مانند شرایط اقلیمی بیشترین تاثیر را در از بین رفتن مراتع دارند.
مصطفی بیگدلی، معاون دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری، با بیان اینکه بخش بزرگی از گون‌زارهای ایران تحلیل رفته و در برخی مناطق شرایط بحرانی دارند، اظهار داشت: در کشور ما حدود ۲۲ میلیون هکتار گون‌زار با هزاران سال قدمت وجود دارد که به دلیل تغییرات اقلیمی و پائین رفتن سطح سفره‌های آب زیرزمینی تضعیف شده‌اند و ربطی به چرای دام نداشته است.بر اساس این گزارش طی سالهای گذشته به بهانه تخریب مراتع، اجازه ورود دام به بسیاری از مراتع و جنگل‌ها را نمی‌دادند.وی با اشاره به شناسایی حدود ۴۵ هزار سامان عرفی به عنوان بهره‌برداران سنتی مراتع، تصریح کرد: محدود بودن واحد‌های دامی که گاهی به کمتر از ۲۵ رأس دام سبک می‌رسد، باعث می‌شود که دامدار سنتی برای اقتصادی‌تر شدن کار خود، به ازدیاد دام‌ها بپردازد و همین امر چرای بیش از حد و غیر اصلی را به دنبال خواهد داشت.بیگدلی با بیان اینکه کاهش بارندگی از میانگین سالانه ۲۴۰ میلیمتر به ۱۸۰ میلیمتر مهمترین عامل تهدیدکننده مراتع بوده است، نقش چرای بی‌رویه را ۳۵ درصد عنوان کرد و افزود: بهره‌برداری بیش از حد و چرای بی‌رویه، تغییر کاربری و تصرفات غیر مجاز، آتش‌سوزی‌ها و قاچاق چوب از دیگر عوامل تخریب مراتع هستند.وی با تاکید بر اینکه نباید معیشت دامدار صرفاً وابسته به مرتع باشد، افزود: حدود ۸۳ میلیون هکتار از مراتع کشور ممیزی شده و طبق آمار حدود یک میلیون خانوار به عنوان بهره‌بردار شناسایی شده‌اند که به‌صورت مستقیم از مراتع استفاده می‌کنند.
معاون دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی با بیان اینکه ارزش مراتع فقط به تولید علوفه در آنها وابسته نیست، گفت: پوشش گیاهی مراتع باعث حفظ آب و تغذیه سفره‌های زیرزمینی می‌شود و از بروز سیل و فرسایش خاک جلوگیری می‌کند.وی افزود: ضمن اینکه مراتع و پوشش گیاهی آنها به دلایل دیگری از جمله جلوگیری از بوجود آمدن کانون‌های ریزگرد فواید غیرمستقیم متعددی دارند، حفظ مراتع را ضروری خواند و گفت: با توجه به تغییر شرایط اقلیمی و کاهش بارندگی ها، ضرورت افزایش توجهات به مراتع مضاعف شده است.بیگدلی تصریح کرد: به ازای کاهش هر یک میلیمتر بارندگی، حدود ۸ دهم کیلوگرم تولید علوفه کاهش می‌یابد و از همین رو، امسال نهایتا ۸ میلیون تن علوفه در مراتع داریم.وی با بیان اینکه علاوه بر تولید علوفه، بخش بزرگی از گونه‌های گیاهی در مراتع رشد می‌کنند، اظهار داشت: ما یکی از غنی‌ترین پوشش‌های گیاهی را داریم و تاکنون حدود ۸۲۲۳ گونه گیاهی شناسایی شده است.بیگدلی افزود: همچنین ۲۷۰۰ گونه از گیاهان دارویی نیز در مراتع رشد می‌کنند که اغلب آنها غیر قابل زراعت هستند و در مواردی نیز، کاملات منحصر به فرد به شمار می‌روند.معاون دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری گفت: علاوه بر تولید بیش از ۴۲ درصد از گوشت قرمز کشور در مراتع، همه ساله حدود ۹۰ هزار تن عسل نیز در این مناطق تولید می‌شود و همین امور نیز اهمیت حفظ مراتع را بیشتر می‌کند.بیگدلی انجام بسیاری از برنامه‌ها و طرح‌های نظارت و حفاظت از مراتع را نیازمند تامین اعتبار مالی خواند و گفت: امیدواریم با توجه به تاکیداتی که در برنامه هفتم توسعه شده است، بخشی از مشکلات اعتباری کاسته شود.
