کوتاهی بانکها در نهضت ملی مسکن/ تکلیف جرایم بانکها چه شد؟
درحالی ۱۷ بانک به روایت آمار رسمی بانک مرکزی یک ریال هم به نهضت ملی مسکن پرداخت نکردند و عملکرد سایر بانکها هم چندان رضایت بخش نیست که طبق قانون این بانکها رسماً باید جرایم مالیاتی به دولت بپردازند، ولی خبری از پرداخت این جرایم هم نیست.
طبق قانون جهش تولید مسکن، بانکها باید ۲۰ درصد از تسهیلات پرداختی خود را به ساخت مسکن اختصاص دهند و اگر این بند از قانون اجرایی نشود، بانک ها مشمول پرداخت جریمه به دولت می شوند. براساس این قانون، اگر بانک ها به این وظیفه تمکین نکنند، باید معادل یک پنجم عدد تعهد شده، جریمه به سازمان امور مالیاتی پرداخت کنند.
مبالغ این جرائم نیز به صندوق ملی مسکن واریز خواهد شد تا در عرصه های ساخت و ساز مسکن به کار گرفته شود هرچند طبق گفته، اسماعیلی مدیرعامل صندوق ملی مسکن تا کنون هیچ مبلغی از کم کاری بانک ها به صندوق واریز نشده است.
تازه‌ترین آمارهای بانک مرکزی نشان میدهد که بانک ها همچون گذشته مایل به اجرای این بند از قانون نیستند و عملکردشان در خصوص قانون جهش مسکن تأیید می کند که پرداخت تسهیلات در این بخش مخصوصا در نهضت ملی مسکن باب میل‌شان نیست.
به گواه آمار رسمی بانک مرکزی، از بین ۲۶ بانک، ۱۷ بانک تا پایان تیرماه سال جاری حتی یک ریال هم به نهضت ملی مسکن وام ندادند و این درحالی است که عملاً این بانکها مشمول جریمه می شوند و جرایم را باید به دولت (صندوق ملی مسکن) بپردازند.
برآوردها نشان میدهد میزان این جرایم به بیش از ۳۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده است. پیش از این مدیرعامل صندوق ملی مسکن با اعلام این‌که جریمه مالیاتی بانک‌هایی که تسهیلات مسکن ندادند، طی سالهای ۱۴۰۰، ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ حدود ۲۵۰هزار میلیارد تومان است، گفته بود: بانکها با روش‌های حقوقـی به‌دنبال لغو بخشی از قانون جهش تولید مسکن هستند، با این حال اما بانکها باز هم از عمل به تعهدات خود در این بخش سر باز می‌زنند و بهانه‌هایی مانند عدم‌ارسال مشخصات متقاضیان به بانکها از سوی وزارت راه و شهرسازی را مطرح می‌کنند.
البته بنظر می رسد با توجه به افزایش سقف وام مسکن ملی از ۵۵۰ به ۸۰۰ میلیون تومان همچنان باید شاهد تکرار بی توجهی بانک ها به اجرای قانون جهش تولید مسکن باشیم. هرچند گزارش های میدانی نشان میدهد بانکها اینبار به بهانه عدم ابلاغ وام ۸۰۰ میلیونی از پرداخت این تسهیلات طفره می روند و می گویند منتظر ابلاغ بخشنامه از سوی بانک مرکزی هستیم!
طبق اعلام وزارت راه و شهرسازی، هم‌اکنون نزدیک به یک میلیون متقاضی موثر طرح نهضت ملی مسکن در کشور وجود دارد. اما به دلیل عدم تأمین اعتبار از سوی نظام بانکی، امکان پاسخگویی به متقاضیان وجود ندارد.
وزارت راه و شهرسازی البته در ماه های گذشته گلایه های متعددی از نظام بانکی در این بخش داشته و تأکید دارد که یکی از مهمترین چالش‌ها در طرح نهضت ملی مسکن بحث تامین مالی و تسهیلات بانکی است که باید این موضوع را در شورای عالی مسکن پیگیری کرد.
احسان خاندوزی وزیر اقتصاد دولت سیزدهم در اواخر سال ۱۴۰۲ اعلام کرده بود که از ابتدای اجرای قانون جهش تولید مسکن در مهر ماه سال ۱۴۰۰ تا پایان شهریور سال ۱۴۰۱، رسیدگی هایی توسط سازمان امور مالیاتی انجام شد و مشخص گردید که بانک های متخلف باید ۵۹ هزار میلیارد تومان، جریمه عدم پرداخت تسهیلات مسکن پرداخت کنند. این رای اولیه سازمان بود اما ۲۶ هزار میلیارد تومان، در مرحله تجدیدنظر نیز قطعی شده است و باید در روزهای آتی و پس از ابلاغ رای، توسط بانک های متخلف پرداخت شود.
اعلام جریمه ۲۶ هزار میلیاردی در همان مقطع باعث اعتراض بانکها شد؛ بانکها توپ کم‌کاری خود در این بخش را به مشکلات نرم افزاری و عدم ارجاع متقاضی به بانک ها انداختند.
بانکها معتقدند این جریمه نامعقول بود چراکه وزارت راه و شهرسازی اسامی افراد واجد شرایط را به بانکها اعلام نکرده و بانکها قاعدتاً نمی توانستند تسهیلات را پرداخت کنند.
هرچند که سازمان مالیاتی هنوز هیچ اطلاع رسانی در خصوص سرانجام اخذ جرایم مالیاتی از بانکها در حوزه قانون جهش تولید مسکن نداشته و انتظار می رود بزودی در این خصوص خبرهایی را بشنویم.
به گزارش تسنیم، تازه‌ترین گزارش از عملکرد بانکها در قانون جهش تولید مسکن تا ۳۱ تیر ماه نشان میدهد که ۱۷ بانک در نهضت ملی مسکن حتی یک ریال هم تسهیلات پرداخت نکرده‌اند.
عجیب اینجاست بانک‌هایی که طبق آمار بانک مرکزی حتی یک ریال هم تسهیلات در این بخش پرداخت نکرده‌اند مدعی هستند که به وظایف خود در این حوزه عمل کرده و تسهیلات را پرداخت کرده‌اند.
در گزارشهای قبلی هم عملکرد بانکها در نهضت ملی مسکن بسیار ضعیف ارزیابی شده بود و در گزارش فعلی نیز این وضعیت تکرار شده است؛ مانند آمارهای قبلی از بین ۲۶ بانک، ۱۷ بانک عملکردشان در این بخش همچنان صفر بوده است.
بانک‌های مسکن، سپه، ملی، تجارت، ملت، صادرات، صنعت و معدن و توسعه صادرات تنها بانک‌هایی بودند که در تاریخ منتهی به ۳۱ تیر ماه امسال جمعاً ۷۴۸.۷۱۷ میلیارد ریال تسهیلات در نهضت ملی مسکن پرداخت کرده‌اند.
عملکرد بانک مسکن در مشارکت نهضت ملی مسکن در تاریخ مورد گزارش، ۶۲۹.۵۷۶ میلیارد ریال، بانک سپه ۱۲.۹۴۱ میلیارد ریال، بانک ملی ۳۴.۳۶۲ میلیارد ریال، تجارت، ۲۲.۴۸۲ میلیارد ریال، ملت ۴۶.۵۰۴ میلیارد ریال، صادرات ۹۰ میلیارد ریال، صنعت و معدن ۷۵۰ میلیارد ریال و توسعه صادرات ایران ۱.۵۲۰ میلیارد ریال بوده است. گفتنی است عملکرد بانک صنعت و معدن و توسعه صادرات در ماه گذشته در این بخش بدون تغییر بوده است.
بانک سینا در گزارشهای قبلی عملکرد صفر داشت ولی در بررسی جدید ۴۹۱ میلیارد ریال تسهیلات در نهضت ملی مسکن پرداخت کرده است، بنابراین با پرداخت تسهیلات نهضت ملی مسکن در گزارش جدید آمار بانک‌هایی که این تسهیلات را پرداخت نمی‌کنند از ۱۸ به ۱۷ بانک کاهش یافته است.
عملکرد بانک‌های اقتصاد نوین، ایران‌زمین، گردشگری، مؤسسه ملل، کارآفرین، شهر، سامان، پست ایران، پاسارگاد، پارسیان، آینده، رفاه کارگران، توسعه تعاون، دی، کشاورزی، خاورمیانه و سرمایه در مشارکت نهضت ملی مسکن به‌روایت تازه‌ترین آمار بانک مرکزی صفر بوده است.
منبع: تسنیم
