سود سیاست همسایگی در حوزه انرژی
جلسات بررسی بودجه ۱۴۰۴ با حضور اعضای کابینه دولت در حال برگزاری است تا نسخه اولیه آن در آبانماه به مجلس تحویل داده شود. البته پیش از این در شهریورماه مسعود پزشکیان، رئیسجمهور ایران بخشنامه تهیه و تنظیم بودجه ۱۴۰۴ را به دستگاههای اجرایی ابلاغ کرده بود که در این بخشنامه برخی اقدامات عملی برای اصلاح ساختار بودجهنویسی در کشور لحاظ شده است.
این بخشنامه هفت پیوست اساسی دارد که شامل برنامه زمانبندی تهیه و تنظیم لایحه برنامه و بودجه سال ۱۴۰۴ بهصورت دومرحلهای، ضوابط مالی تهیه و تنظیم لایحه برنامه وبودجه سال۱۴۰۴، دستورالعمل و فرمهای تهیه و تدوین بودجه دستگاههای اجرایی، دستورالعمل بودجهریزی مبتنی بر عملکرد و برنامه عملیاتی سالانه، دستورالعمل تهیه و تنظیم بودجه شرکتهای دولتی، بانکها و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت، دستورالعمل غربالگری طرحها و پروژههای تملک داراییهای سرمایهای و دستورالعمل تنظیم پیوست تسهیلات بانکی و هزینههای فرابودجهای است.
به نظر میرسد توسعه روابط با همسایگان و افزایش ارزآوری از این طریق و کاهش فشار اقتصادی روی اقشار کمدرآمد از مهمترین برنامههای بودجه ۱۴۰۴ باشد بهطوریکه در همین خصوص رئیسجمهور پس از دیدار با رهبر انقلاب اسلامی گفت: بیشترین موضوعات مطرح شده در جلسه، مربوط به مشکلات اقتصادی کشور و راه برونرفت از آنها بود.رئیسجمهور افزود: اولویتهای دولت و تاکیدات رهبر معظم انقلاب بر گسترش روابط با همسایگان ازجمله در بخش راههای ترانزیتی، شبکه گازی، شبکه ریلی و افزایش تجارت دوجانبه است.پزشکیان تصریح کرد: تصور من این است که درصورت اجرایی شدن توافقها و پیمانها، قدمهای بزرگی برداشته خواهد شد. وی همچنین به این نکته اشاره کرد که مهمترین اولویت دولت در بودجه سال آینده بالا بردن قدرت خرید مردم از طریق کاهش مالیاتهای اقشار کمدرآمد است.افزایش پشتیبانی دولت از مردم بهویژه اقشار کمدرآمد در حوزههای سلامت و آموزش و پرورش و همچنین دربخش کالاهای اساسی، اولویتهای دیگر دولت در بودجه سال آینده بود که رئیسجمهور به آنها اشاره کرد.با اینحال بهنظرمیرسددرمبحث فوق کاهش فشار اقتصادی برضعفا، کمدرآمدها و دهکهای پایین جامعه مدنظر باشد بهطوریکه قرار است در بودجه سال آینده معافیت حقوق کارمندان و کارگران با افزایشی صددرصدی نسبت به سالجاری از ۱۲ میلیون تومان به ۲۴ میلیون تومان برسد.
از طرف دیگر بهنظر میرسد معافیت مالیاتی مشاغل نیز به دو یا سه برابر برسد بهطوریکه در اینخصوص در صورت تصویب مجلس، میزان معافیت مالیاتی درآمد سالانه مشمول مالیات اصناف و مشاغل در لایحه بودجه ۱۴۰۴، با صددرصد افزایش نسبت به سالجاری به ۲۰۰ میلیون تومان برسد.براساس گزارش سازمان امور مالیاتی، درآمدهای وصولی سازمان در نیمه اول امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش ۴۹ درصدی داشته است. طبق صحبتهای سیدمحمدهادی سبحانیان، رئیس کل سازمان امور مالیاتی در این دوره زمانی مجموعا ۵۱۱ هزار و ۳۸۹ میلیارد تومان درآمد وصول شده است. بر این اساس عمده بار مالیاتی از طریق فشار بر بخش شفاف اقتصاد بوده که ضروری است تغییر کند.
افزایش ارز آوری
یکی دیگر از اولویتهای دولت در بودجه ۱۴۰۴ افزایش ارزآوری و توسعه تجارت با کشورهای همسایه از طریق پیمانهای منطقهای است.بد نیست بدانیم درسال گذشته وباتوسعه دیپلماسی اقتصادی و سیاسی کشورمان میزان صادرات ایران به کشورهای عضو بریکس به بیش از ۲۷ میلیارد دلار، صادرات ایران به کشورهای عضو پیمان شانگهای به بیش از ۲۰ میلیارد دلار و صادرات کالاهای ایرانی به ۱۵ کشور همسایه به بیش از ۳۰ میلیارد دلار رسیده که به معنای آن است که کالاهای ایرانی بیش از دو برابر نسبت به مدت مشابه قبل از آن ارزآوری داشته است.
خنثی سازی تحریم
درهمین خصوص داوود داداشی، کارشناس مسائل اقتصادی در گفتوگو باجامجم تصریح کرد: افزایش تجارت با کشورهای همسایه بهدلیل خنثیسازی تحریمها باید در دستور کار دولت چهاردهم قرار گیرد چون از سالهای گذشته و با افزایش تحریمهای غرب و آمریکا علیه ایران، شاهد آن بودیم که بازارهای کشورهای همسایه روی کالاهای ایرانی باز شد.وی افزود: به همین دلیل این مسیر و این میزان تجارت و ارزآوری نباید متوقف شود؛ ضمن آنکه با تقویت کیفیت کالاهای ایرانی، نباید به این امر بسنده کرد، چون بازاری چند میلیارد نفری دراختیار ایران است وکشورهای هند وچین علاوه بر عراق و افغانستان و کشورهای حوزه اوراسیا، ظرفیت خوبی برای پذیرش کالاهای ایرانی دارند.این کارشناس مسائل اقتصادی به افزایش معافیتهای مالیاتی نیز اشاره کرد و گفت: میزان سهم کل مالیات وصول شده از مشاغل کوچک وکارگر و کارمندان از مالیات کل، ۵ درصد هم نیست، به همین دلیل دولت باید از طریق مجری خود(سازمان امور مالیاتی) روند اخذ مالیات از ابربدهکاران بانکی، فراریان مالیاتی و مشاغل بزرگ را توسعه دهد تا این امر بتواند حجم زیادی از بودجه کشورمان را تامین کند.وی افزود: از طرف دیگر امیدواریم در بودجه ۱۴۰۴ سلایق شخصی نمایندگان مجلس و برخی دولتیها درنظر گرفته نشود تا شاهد ناترازی بودجه و کسری آن در سال آینده نباشیم.