بالانشین‌ها خارج از دسترس
مالیات بر واحدهای مسکونی گران‌قیمت یکی ازشاخه‌های مالیات برثروت افراد پردرآمد است که دربیشتر کشورهای دنیا اجرامی‌شود.این نوع مالیات نتایج مثبتی چون کنترل و کاهش سوداگری، تنظیم قیمت مسکن در بازار، برقراری عدالت اقتصادی و اجتماعی وهمچنین کاهش اختلاف طبقاتی درپی دارد.
تشخیص دارایی
همان‌طور که اشاره شدبه موجب قانون بودجه سال۱۴۰۲و تصویب‌نامه هیات وزیران، وزارتخانه‌های راه وشهرسازی، صنعت، معدن و تجارت، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و شهرداری‌ها موظف‌اند امکان دسترسی برخط (آنلاین) به اطلاعات مالکیت املاک موردنیاز سازمان امور مالیاتی کشور در حوزه اماکن را در اختیار این سازمان قرار دهند. سازمان امور مالیاتی کشور نیز مکلف است نسبت به تعیین قیمت دارایی‌های مشمول براساس ارزش روز آنها و برمبنای آخرین ارزش معاملاتی موضوع ماده (۶۴) قانون مالیات‌‌های مستقیم اقدام کرده، آن را به اطلاع اشخاص مشمول برساند. بنابراین این سازمان در راستای تحقق هدف مهمی مانند اجرای سیاست تنظیم عرضه و تقاضای املاک، بستر‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری برای امکان مطالبه و وصول این نوع مالیات را در کوتاه‌ترین زمان ممکن فراهم کرد.البته در این بین، یکی از مهم‌ترین چالش‌های اجرایی سازمان امور مالیاتی کشور، کسب اطلاعات موردنیاز برای شناسایی واحدهای مسکونی مشمول مالیات و مالکان آنها است که باید از سوی نهادها و دستگاه‌های فوق به این سازمان ارائه شود و هرگونه نقص در ارائه داده‌ها و اطلاعات یا عدم ارائه صحیح و به‌موقع آنها، می‌تواند منجر به اخلال در فرآیند شناسایی و وصول مالیات خانه‌های لوکس از مشمولان شود. بر این اساس سازمان امور مالیاتی مکاتبات متعددی با دستگاه‌های موضوع قانون انجام داده است اما در بسیاری از موارد این قبیل مکاتبات نتایج ودستاوردهای مطلوب وموردنظررابرای این سازمان به همراه نداشته وبا عدم برخورداری ازاطلاعات موردنیاز، شناسایی واحدهای مسکونی ومالکان مشمول و درنهایت وصول مالیات از آنها با اخلال مواجه شده است. به همین جهت است که میزان تحقق مالیات املاک لوکس و باغ‌ویلاها نسبت به آنچه در بودجه مصوب شده، عدد بالایی را نشان نمی‌دهد.
مالیات لوکس نشینان وصول شد؟
از آنجا که مالیات واحدهای مسکونی گران‌قیمت پایه مالیاتی جدیدی محسوب می‌شود و همچنین با در نظر گرفتن مشکلات حاصل از دریافت اطلاعات موردنیاز برای اجرای این مالیات از دستگاه‌های ذی‌ربط، همچنان میزان درآمدهای مالیاتی حاصل از این نوع مالیات با رسیدن به جایگاه مطلوب فاصله معناداری دارد که انتظار می‌رود در آینده‌ای نه‌چندان دور و با تکمیل و توسعه پایگاه‌های اطلاعاتی و بهره‌گیری از هوش مصنوعی، میزان تحقق این مالیات به نقطه مطلوب و آرمانی نزدیک‌تر شود. ضمن این‌که ارتقای فرهنگ پرداخت مالیات و تبیین ضرورت دریافت آن از بخش نه‌چندان بزرگی از جامعه نیز در کنار توسعه بانک‌های اطلاعاتی ضروری است؛ چراکه به نظر می‌رسد هنوز شهروندان با ماهیت این نوع مالیات مأنوس نبوده و به همین جهت، سطح پذیرش ایشان در قبال این نوع مالیات پایین و مقاومت آنها نسبت به پرداخت آن هنوز بالا ارزیابی می‌شود.
همان‌طور که اشاره شدبه موجب قانون بودجه سال۱۴۰۲و تصویب‌نامه هیات وزیران، وزارتخانه‌های راه وشهرسازی، صنعت، معدن و تجارت، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و شهرداری‌ها موظف‌اند امکان دسترسی برخط (آنلاین) به اطلاعات مالکیت املاک موردنیاز سازمان امور مالیاتی کشور در حوزه اماکن را در اختیار این سازمان قرار دهند. سازمان امور مالیاتی کشور نیز مکلف است نسبت به تعیین قیمت دارایی‌های مشمول براساس ارزش روز آنها و برمبنای آخرین ارزش معاملاتی موضوع ماده (۶۴) قانون مالیات‌‌های مستقیم اقدام کرده، آن را به اطلاع اشخاص مشمول برساند. بنابراین این سازمان در راستای تحقق هدف مهمی مانند اجرای سیاست تنظیم عرضه و تقاضای املاک، بستر‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری برای امکان مطالبه و وصول این نوع مالیات را در کوتاه‌ترین زمان ممکن فراهم کرد.البته در این بین، یکی از مهم‌ترین چالش‌های اجرایی سازمان امور مالیاتی کشور، کسب اطلاعات موردنیاز برای شناسایی واحدهای مسکونی مشمول مالیات و مالکان آنها است که باید از سوی نهادها و دستگاه‌های فوق به این سازمان ارائه شود و هرگونه نقص در ارائه داده‌ها و اطلاعات یا عدم ارائه صحیح و به‌موقع آنها، می‌تواند منجر به اخلال در فرآیند شناسایی و وصول مالیات خانه‌های لوکس از مشمولان شود. بر این اساس سازمان امور مالیاتی مکاتبات متعددی با دستگاه‌های موضوع قانون انجام داده است اما در بسیاری از موارد این قبیل مکاتبات نتایج ودستاوردهای مطلوب وموردنظررابرای این سازمان به همراه نداشته وبا عدم برخورداری ازاطلاعات موردنیاز، شناسایی واحدهای مسکونی ومالکان مشمول و درنهایت وصول مالیات از آنها با اخلال مواجه شده است. به همین جهت است که میزان تحقق مالیات املاک لوکس و باغ‌ویلاها نسبت به آنچه در بودجه مصوب شده، عدد بالایی را نشان نمی‌دهد.
مالیات لوکس نشینان وصول شد؟
از آنجا که مالیات واحدهای مسکونی گران‌قیمت پایه مالیاتی جدیدی محسوب می‌شود و همچنین با در نظر گرفتن مشکلات حاصل از دریافت اطلاعات موردنیاز برای اجرای این مالیات از دستگاه‌های ذی‌ربط، همچنان میزان درآمدهای مالیاتی حاصل از این نوع مالیات با رسیدن به جایگاه مطلوب فاصله معناداری دارد که انتظار می‌رود در آینده‌ای نه‌چندان دور و با تکمیل و توسعه پایگاه‌های اطلاعاتی و بهره‌گیری از هوش مصنوعی، میزان تحقق این مالیات به نقطه مطلوب و آرمانی نزدیک‌تر شود. ضمن این‌که ارتقای فرهنگ پرداخت مالیات و تبیین ضرورت دریافت آن از بخش نه‌چندان بزرگی از جامعه نیز در کنار توسعه بانک‌های اطلاعاتی ضروری است؛ چراکه به نظر می‌رسد هنوز شهروندان با ماهیت این نوع مالیات مأنوس نبوده و به همین جهت، سطح پذیرش ایشان در قبال این نوع مالیات پایین و مقاومت آنها نسبت به پرداخت آن هنوز بالا ارزیابی می‌شود.
گزارش آخرین وضعیت اخذ مالیات از واحدهای مسکونی و باغ‌ویلاهای گران‌قیمت موضوع بند (ع) تبصره (۶) قانون بودجه سال ۱۴۰۲
تعداد واحدهای شناسایی‌شده مشمول ۱۳۵.۵۰۹
مبلغ مالیات تعیین و اعلام‌شده به مشمولین (ریال) ۴۴.۶۳۹.۴۱۴.۳۷۶.۱۸۹
تعداد موارد پرداخت‌شده ۵.۹۹۳
مبلغ مالیات پرداخت‌شده (ریال) ۹۴۰.۶۷۷.۰۸۹.۷۷۹
تعداد موارد باقیمانده ۳۳.۲۶۹
مبلغ مالیات وصول‌نشده تاکنون (ریال) ۱۲.۳۷۸.۹۲۶.۵۴۹.۶۷۷
منبع: جام جم
