ایران باید سهم خود از واردات تونس را افزایش دهد؛ فرصت در نفت، مشتقات فولادی و خودرو

در ادامه جهش‌های دیپلماتیک اخیر میان تهران و تونس، مقامات دو کشور بر گسترش مناسبات اقتصادی تأکید کردند. وزیر امور خارجه ایران در سفر خود به تونس ضمن دیدار با رئیس‌جمهور و وزیر خارجه این کشور، اعلام کرد که توافق برای برگزاری «کمیسیون مشترک اقتصادی» و تقویت همکاری‌ها در حوزه‌های گردشگری و تجارت حاصل شده است.

این تحولات تلاش دو طرف را برای تبدیل گرایش‌های سیاسی و فرهنگی به همکاری‌های اقتصادی ملموس نشان می‌دهد. بررسی روابط تجاری میان ایران و تونس حاکی از آن است که در سال‌های گذشته، روابط اقتصادی دو کشور هرگز متناسب با ظرفیت‌های موجود نبوده است. هرچند روابط سیاسی و دیپلماتیک همواره مثبت و پایدار بوده، سهم تجارت در این روابط بسیار اندک باقی مانده است. در همین راستا سخنگوی کمیسیون توسعه تجارت خانه صمت علاوه بر روابط حال حاضر ایران و تونس به ضرورت بهبود زیرساخت‌های تجاری اشاره کرده و معتقد است ظرفیت‌های اقتصادی زیادی وجود دارد که باید از آن‌ها استفاده بهینه کرد.

سید روح‌الله لطیفی – سخنگوی کمیسیون توسعه تجارت خانه صنعت، معدن و تجارت – در گفت‌وگو با ایسنا، درباره توافق جدید میان ایران و تونس برای افزایش همکاری تجاری و گردشگری دو کشور، اظهار کرد: تونس در منطقه آفریقای سفید قرار دارد و از نظر زبانی (عربی) و دینی مسلمان است. این نزدیکی به ایران باعث می‌شود ارتباطات دو کشور نسبت به دیگر کشورهای آفریقایی ساده‌تر و موثرتر باشد و نقش مثبتی در تبادلات تجاری ایفا کند.

لطیفی روابط ایران و تونس را به یک نقطه عطف تاریخی مرتبط دانست و گفت: انقلاب ۲۰۱۱ در تونس و شکل‌گیری بیداری اسلامی، ساختار سیاسی این کشور را تغییر داد. حاکمان جدید که انقلابی بودند، با شعارهایی مانند حمایت از فلسطین، دوری از استعمار غرب و استقلال، زمینه نزدیکی ایران و تونس را فراهم کردند. این موضوع، اشتراکات سیاسی و نگاه‌های مشابه دو کشور در مسائل جهان اسلام، به ویژه حمایت از فلسطین و مبارزه با رژیم صهیونیستی را افزایش داد.

با وجود اشتراکات دو کشور در حوزه سیاسی، تجارت دو کشور هنوز به اندازه اشتراکات سیاسی رشد نکرده است.

او ادامه داد: حضور رئیس‌جمهور تونس در ایران نیز این نزدیکی را دو چندان کرد و نشان داد که هرچه جلوتر برویم، دیدگاه‌ها و تمایلات ما در حوزه بین‌الملل و سیاسی بیشتر شبیه به هم می‌شود. وقتی مردم و دولت یک کشور نسبت به مردم و دولت کشور دیگری احساس نزدیکی کنند، پیگیری موضوعاتی که به نفع دو ملت است، آسان‌تر خواهد بود.

لطیفی با وجود این موفقیت‌ها در حوزه سیاسی، تأکید کرد که تجارت دو کشور هنوز به اندازه اشتراکات سیاسی رشد نکرده است. او گفت: در پنج ماه نخست امسال صادرات ایران به تونس رشد قابل توجهی داشته است. به طور مثال، صادرات محصولات فولادی به ۱۸ هزار تن با ارزش ۷.۵ میلیون دلار رسید، در حالی که در مدت مشابه سال گذشته تنها ۲۹۱ تن به ارزش ۳۷۲ هزار دلار صادر شده بود. در سال ۱۴۰۲ نیز کل صادرات ایران به تونس حدود ۴.۵ میلیون دلار بود، بنابراین جهش اخیر نشان‌دهنده افزایش ظرفیت روابط تجاری است.

سخنگوی کمیسیون توسعه تجارت خانه صمت با اشاره به ظرفیت‌های اقتصادی تونس افزود: این کشور در سال حدود ۲۶ میلیارد دلار تجارت خارجی دارد که ۲۰ میلیارد دلار آن صادرات است و مابقی واردات. سهم ایران از واردات تونس فعلاً ناچیز است و باید افزایش یابد. تونس در حوزه کشاورزی، مواد معدنی و انرژی ظرفیت بالایی دارد و بازار مصرف نزدیکی به اروپا دارد. ایران می‌تواند در حوزه‌هایی مانند نفت خام، سیم و کابل مسی، مشتقات نفتی و خودرو با این کشور همکاری داشته باشد. همچنین زیتون و منسوجاتی مثل کت و شلوار از محصولات صادراتی تونس هستند که می‌توان به آنها توجه کرد.

معرفی ظرفیت‌ها و کالاها از طریق نمایشگاه‌ها، رسانه‌ها و رویدادهای تجاری اهمیت دارد تا ظرفیت‌های دو طرف به فرصت تجاری تبدیل شود.

لطیفی به رشد صادرات تونس نیز اشاره کرد و گفت: صادرات کشاورزی این کشور ۱۸ درصد، منسوجات و چرم ۷ درصد و صنایع مکانیکی و الکتریکی ۱۶ درصد رشد داشته است. مواد معدنی مانند فسفات و مس هم از کالاهایی هستند که می‌توان از آن‌ها بهره‌برداری کرد. در حال حاضر شرکای تجاری تونس شامل فرانسه، ایتالیا، آلمان، اسپانیا و لیبی هستند و واردات این کشور نیز از ایتالیا، چین، فرانسه، ترکیه و الجزایر انجام می‌شود. ایران هنوز در این سبد حضور ندارد و باید برای این مهم برنامه‌ریزی جدی کرد که با توافق اخیر، قابل دستیابی است.

وی در ادامه بر ضرورت بهبود زیرساخت‌های تجاری تأکید کرد و گفت: مشکلات حمل و نقل باید حل شود تا کالاها به صورت منظم و با قیمت مناسب به تونس منتقل شوند و کالاهای این کشور هم به شکل منظم وارد ایران شوند. حوزه پولی و مالی باید توسعه یابد و امکان تهاتر کالا به کالا فراهم شود. همچنین معرفی ظرفیت‌ها و کالاها از طریق نمایشگاه‌ها، رسانه‌ها و رویدادهای تجاری اهمیت دارد تا ظرفیت‌های دو طرف به فرصت تجاری تبدیل شود.

لطیفی گفت: ورود ایران به بازار تونس می‌تواند نقطه ورود به کشورهای شمال آفریقا و کشورهای عربی این منطقه باشد. علاوه بر تونس، بازارهای اطراف و حتی جنوب اروپا هم فرصت‌های جدیدی فراهم می‌کنند. موانع اصلی شامل حمل و نقل و معرفی کالا هستند و فاصله جغرافیایی مانعی ایجاد نمی‌کند؛ چرا که هم‌ اکنون ایران به غنا، برزیل و آفریقای جنوبی صادرات دارد.

برخی محصولات کشاورزی ایران مانند کشمش و پسته عمدتاً در بازارهایی مانند دبی عرضه می‌شوند و به دلیل نداشتن سیستم مالی و حمل و نقل مناسب، به اسم سایر کشورها وارد کشورهایی مثل تونس و سایر کشورهای آفریقایی می‌شوند.

وی افزود: ایران بعد از ۳ تا ۴ سال توانسته مشتقات فولادی را وارد بازار تونس کند و ۷.۵ میلیون دلار ارزآوری داشته است. دارو و لوازم یدکی نیز صادر شده‌اند که نشان‌دهنده ظرفیت بالای این همکاری است. کنسانتره مس موجود در تونس می‌تواند نیاز واحدهای تولیدی مس ایران را تأمین کند و با استفاده از ظرفیت تونس و مراکش، فرصت بزرگی ایجاد می‌شود. همچنین در کشورهای اطراف تونس، منابعی مانند منگنز وجود دارد که می‌توان از آن بهره برد. با حل مسائل حمل و نقل، معرفی کالا و نظام مالی و تعرفه، می‌توان از ظرفیت‌های موجود بهره‌مند شد.

او با اشاره به مفید بودن بازار مواد غذایی تونس برای ایران گفت: برخی محصولات کشاورزی ایران مانند کشمش و پسته عمدتاً در بازارهایی مانند دبی عرضه می‌شوند و به دلیل نداشتن سیستم مالی و حمل و نقل مناسب، به اسم سایر کشورها وارد کشورهایی مثل تونس و سایر کشورهای آفریقایی می‌شوند. این ظرفیت می‌تواند مستقیم و با کیفیت بالاتر به مصرف‌کنندگان هر کشور منتقل شود.

لطیفی در پایان با اشاره به حوزه‌های گردشگری و همگرایی فرهنگی دو کشور، توضیح داد: بازار صنایع غذایی در آفریقا به ویژه برای محصولات حلال ایران مناسب است. در حوزه انرژی، تونس حدود ۱۰ درصد واردات دارد و فرهنگ و هویت شمال آفریقا با هویت اسلامی شباهت دارد. بخش عمده مردم تونس صوفی‌مسلک هستند و اهل بیت را قبول دارند که فرصت مناسبی برای توسعه گردشگری و همکاری‌های فرهنگی و اقتصادی دو کشور ایجاد می‌کند.

منبع: ایسنا