دلار آمریکا در پرتگاه سقوط؛ تکرار تجربه ۱۹۷۱ در سایه کسری بودجه و بیاعتمادی جهانی
دلار آمریکا در یکی از بدترین دورانهای ارزشگذاری خود طی دهههای اخیر قرار دارد؛ ارزی که تنها در سال جاری ۷ درصد تضعیف شده و احتمال سقوط بیشتر نیز مطرح است. کارشناسان این وضعیت را یادآور بحران ارزی سال ۱۹۷۱ و پیامدهای تورمی و رکودی آن میدانند.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، دلار آمریکا در حال تجربه یکی از سختترین دورههای تاریخی خود است؛ طبق ارزیابیها، ارزش این ارز طی مدت اخیر ۷ درصد افت کرده و برخی تحلیلگران هشدار میدهند سقوطی تا ۱۰ درصد دیگر نیز محتمل است. این وضعیت به باور ناظران، کمسابقه بوده و تنها با دوران شوک پولی سال ۱۹۷۱ قابل مقایسه است.
در ۱۵ اوت ۱۹۷۱ دولت نیکسون با لغو قابلیت تبدیل دلار به طلا، ساختار پولی جهان را تغییر داد؛ تصمیمی که به بحران بیاعتمادی در بازارهای جهانی و آغاز دورهای از تورم، رکود و آشفتگی اقتصادی انجامید. به گفته وزیر خزانهداری وقت آمریکا که خطاب به متحدان نگران گفته بود «دلار شاید پول ما باشد، اما مشکل شماست»، بار اصلی این تصمیم بر دوش اقتصاد جهانی قرار گرفت.
اکنون با گذشت بیش از پنج دهه، برخی تحلیلها از شباهت مسیر امروز با آن دوران حکایت دارد. افزایش کسری بودجه، تشدید تنشهای تجاری و سیاستهای اقتصادی جنجالی ـ که به دولت ترامپ نسبت داده میشود ـ از عوامل اصلی تضعیف جایگاه دلار عنوان شده است. همزمان، برخی کشورها از جمله چین طی سالهای اخیر در حال توسعه ابزارهای مالی مستقل و سیستمهای پرداخت جایگزین هستند؛ روندی که میتواند وابستگی به دلار را کاهش دهد.
بر اساس این ارزیابیها، نسبت بدهی آمریکا به تولید ناخالص داخلی از ۱۲۰ درصد فراتر رفته و در صورت خروج گسترده سرمایهگذاران و دارندگان اوراق، نرخ بهره آمریکا احتمالاً جهشی سنگین خواهد داشت؛ موضوعی که توان دولت در تأمین مالی بدهیهای فدرال را با چالش جدی مواجه میکند.
کارشناسان هشدار میدهند چنانچه الگوی فعلی ادامه یابد، ممکن است اقتصاد آمریکا مشابه دهه ۱۹۷۰ با دورهای طولانی از رکود و تورم ترکیبی روبهرو شود؛ تجربهای که بار دیگر بازارهای جهانی را تحت تأثیر قرار خواهد داد.
