تهاجم روسیه در کشاورزی جهان طوفان به راه انداخت

حمله روسیه به اوکراین تهدیدی برای ایجاد یک بحران جهانی غذایی است، زیرا اختلالات همزمان در برداشت و تولید جهانی کود باعث افزایش قیمت مواد غذایی و ایجاد موج شوک اقتصادی در سراسر جهان شده است.

وضعیت اضطراری غذایی جهانی در پی جنگ روسیه و اوکراین
پس از یک ماه جنگ، اقتصاددانان و آژانس های امدادی می گویند : جهان با بحران های ادغامی مواجه است که می تواند به سرعت به یک وضعیت اضطراری غذایی جهانی تبدیل شود. این درگیری قبلا صادرات روسیه و اوکراین را از کالاهای حیاتی مانند گندم، روغن آفتابگردان و ذرت کاهش داده است، اختلالی که در کشورهای وابسته به واردات در خاورمیانه و شمال آفریقا موج می زند. در عین حال، بحران مداوم انرژی قیمت کود و هزینه های حمل و نقل را به شدت افزایش داده است و نهاده های کلیدی برای تولید جهانی کشاورزی را تحت فشار قرار داده است.

بر اساس این گزارش، «ارتارین کازین» یکی از اعضای برجسته شورای امور جهانی شیکاگو و مدیر اجرایی سابق برنامه جهانی غذا، می گوید: این اختلالات در یک طوفان کامل جمع شده است و این می تواند منجر به یک جهش فاجعه بار در قیمت مواد غذایی شود.

در واقع روسیه و اوکراین با هم تقریباً ۳۰ درصد از صادرات جهانی گندم را به خود اختصاص می دهند، در حالی که روسیه بزرگترین صادرکننده کود در جهان است. به این ترتیب قیمت انواع برخی کودها و مواد غذایی در حال حاضر به سطوح بی سابقه ای رسیده است. زیرا جنگ مانع حمل و نقل و همچنین موجب تحریم های غرب علیه روسیه شده است. این در شرایطی است که در هفته های ابتدایی درگیری، اوکراین همچنین صادرات گندم و سایر مواد غذایی اصلی را ممنوع کرد. در حالی که مسکو از تولید کنندگان کودهای شیمیایی خود خواست تا به طور موقت صادرات را متوقف کنند.

پیش بینی افزایش ۲۰ درصدی قیمت مواد غذایی در ماه های آتی
بر اساس این گزارش، سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد تخمین می‌ زند که در ماه‌های آتی، قیمت مواد غذایی می‌ تواند تا ۲۰ درصد افزایش پیدا کند؛ افزایش قابل توجهی که می‌ تواند ناامنی غذایی جهانی را تشدید کند. بر اساس گزارش برنامه جهانی غذا، در حال حاضر نزدیک به ۲۸۳ میلیون نفر در ۸۱ کشور جهان با ناامنی غذایی حاد روبرو هستند و یا در معرض خطر بالا هستند و ۴۵ میلیون نفر نیز در آستانه قحطی قرار دارند.

ارتارین کازین همچنین می گوید: تهاجم روسیه می تواند یک نقطه عطف برای شروع یک بحران گرسنگی در جهان باشد که کل جامعه جهانی به سختی از این آسیب خواهد دید.

از سوی دیگر افزایش قیمت مواد غذایی همچنین می تواند به بی ثباتی سیاسی در کشورهای وابسته به واردات دامن بزند بخصوص اینکه قیمت مواد غذایی و ناآرامی های سیاسی از لحاظ تاریخی با یکدیگر مرتبط بوده و هستند. به طوری که افزایش قیمت ها قبلاً باعث ناآرامی در کشورهایی مانند سودان شده است که بیش از ۸۰ درصد گندم خود را از روسیه و اوکراین وارد می کند. همچنین در هفته های اخیر، اعتراضات عراق و یونان را نیز لرزاند، جایی که صدها کشاورز در اعتراض به افزایش قیمت کود تظاهرات کردند.

تحلیلگران می گویند: از آنجایی که بازارهای جهانی مواد غذایی قبلاً به دلیل همه‌ گیری کووید-۱۹ تحت فشار قرار گرفته بودند، پیامدهای اقتصادی جنگ به ویژه برای کشورهایی که به شدت به عرضه روسیه و اوکراین وابسته هستند دردناک بوده است. در واقع داده های آماری نشان می دهد: تقریباً ۵۰ کشور برای حداقل ۳۰ درصد واردات گندم به روسیه و اوکراین متکی هستند و ۲۶ کشور برای بیش از نیمی از واردات خود به روسیه و اوکراین وابسته هستند.

کریس بارت، اقتصاددان کشاورزی می گوید: این وضعیت شرایط بدی را تشدید می‌ کند زیرا نگرانی واقعی در حال حاضر این است که طوفان کامل رخ می دهد زیرا ما هنوز از کلیه بحران عظیم اقتصادی ناشی از همه گیری کووید۱۹ خارج نشده ایم.

حمله روسیه به اوکراین حمله به افراد ناامن غذایی در همه جای جهان بود
تحلیلگران می گویند: بحران مداوم انرژی تنها فشارها را تشدید کرده است زیرا افزایش سرسام آور قیمت گاز طبیعی هزینه های تولید کود را افزایش می دهد چرا که گاز طبیعی برای ساخت «آمونیاک و اوره، کودهای مبتنی بر نیتروژن، اجزای کلیدی محسوب می شود. بنابراین برای مقابله با این افزایش هزینه ها، برخی از تولیدکنندگان به کاهش تولید متوسل شده اند. به عنوان مثال در ماه میلادی جاری (مارس)، غول کودهای شیمیایی «یارا اینترنشنال» اعلام کرد که باید با حدود نیمی از ظرفیت در اروپا کار کند تا بتواند با افزایش قیمت ها و نگهداری برنامه ریزی شده سازگار باشد. به عبارت دیگر مدیر عامل این شرکت تولیدکننده کودهای شیمیایی اعلام کرد: شوکی به این بزرگی قبلاً تجربه نشده به خصوص اینکه تقریباً ۸۰ درصد هزینه تولید کود مبتنی بر نیتروژن از انرژی تأمین می شود.

تحلیلگران همچنین می گویند: این اختلال کشورهایی مانند برزیل را که بیش از یک پنجم واردات کود خود به روسیه متکی است، تحت فشار قرار داده و به این ترتیب «برزیل، آرژانتین، بولیوی، شیلی، پاراگوئه و اروگوئه» در مواجهه با کاهش عرضه، خواستار حذف کود از تحریم ‌های غرب علیه روسیه در ماه مارس شدند.

بر اساس این گزارش، از آنجایی که کاهش و کمبودها در فصل کاشت بعدی رخ می‌ دهد، کارشناسان هشدار می‌ دهند که اثرات آن برای ماه‌ های آینده و در طیف وسیعی از محصولات محسوس خواهد بود و تنها منحصر به محصول گندم نخواهد بود و تولید تمامی محصولات کشاورزی متاثر از این کمبود کودهای کشاورزی خواهد شد.

به همین دلیل «بارت، اقتصاددان کشاورزی» در این خصوص می گوید: حمله روسیه به اوکراین حمله به افراد ناامن غذایی در همه جای جهان بود و در بدترین سناریو، ما شاهد خواهیم بود که ده ها میلیون نفر به طور ناگهانی با قحطی روبرو می شوند.