پشت پرده صف‌های فروش بورس چیست؟!
سیده پونه ترابی*
آخر شاهنامه صعودهای شارپی بازار سرمایه خوش نبود و و روز گذشته شاخص کل بورس به پایین ترین حد خود در چند ماه گذشته رسید. بازاری که ابزاری شد تا به گفته وزیر اقتصاد، دولت از طریق آن از مردم استقراض کند و حالا نه تنها با هزار و یک ترفند و قانون ریز و درشت متعادل نمی‌شود، بلکه گویی عده‌ای کمر همت به سقوط هرچه بیشتر این بازار بسته‌اند.
حدود یک سال از روزهای خوش بازار سرمایه می گذرد. همان روزهایی که شاخص کل هر روز عدد جدیدی را فتح می کرد و مردم دار و ندار خود را به بورس سپردند تا از گزند تورم دور بمانند.
سال گذشته این روزها، چراغ بازار سرمایه سبز شد و شاخص کل بورس برای فتح دو میلیون واحد بی قرار بود؛ درحالی که این روزها گویی ترازویی سنگین به پای بازار سرمایه بسته شده است تا شاخص های این بازار را هرچه بیشتر پایین بکشد.
سقوط آزاد بورس درحالی ادامه دارد که گزارش هایی که برخی شرکت ها از وضعیت سود، نرخ تسعیر ارز و… منتشر می‌کنند، کارشناسی و منطقی نیست و به نظر می‌رسد هدفی مبنی بر منفی کردن جو بازار پشت این نوع ارائه گزارش است؛ درحالی که وضعیت شرکتها به بدی گزارش هایی که به سهامداران ارائه می‌شود نیست!
از سوی دیگر سهامداران عمده و بزرگ بازار درحالی در صف فروش نشسته اند که قیمت سهام پس از اصلاحی چشمگیر، ارزنده شده و رنج های منفی باعث می‌شود سهام در این روزها پایین تر از ارزش ذاتی خود معامله شود. این اتفاق در شرایطی که چیزی در شرایط اقتصادی کشور از جمله نرخ ارز تغییر نکرده این ایده را در ذهن ایجاد می‌کند که شاید بنا نیست دولت فعلی بورس را با چراغ سبز تحویل دولت بعدی دهد و تزریق نقدینگی از سوی سهامداران عمده در دولت جدید صورت خواهد گرفت.
البته نمی‌توان واکنش وزارت اقتصاد و دولت را در این میان نادیده گرفت. مخصوصا زمانی که وزیر اقتصاد از استقراض از مردم سخن می گوید و رئیس جمهور بر این باور است که دولت فعلی بورس را به اوج رسانده است و وضعیت این روزهای بازار سرمایه، فراز و فرودی معمولی است. به نظر می‌رسد حتی دولت هم شرایط فعلی بورس را پذیرفته و کاری به کارش ندارد!
البته هرچند که شاهد خروج نقدینگی زیادی از بازار به دلیل از بین رفتن اعتماد سهامداران به بازار سرمایه بودیم، اما ریزش بازار تا حدی ناشی از خروج نقدینگی بود. ممکن است نقدینگی موجود در بازار زور کافی برای ایجاد رشد شارپی در بازار را نداشته باشد اما قیمت سهام متعادل شد و اگر بازار در حالت عادی بود، این طبیعی بود که سهم ها یک روز مثبت و یک روز منفی باشند و متعادل معامله شوند، نه اینکه در صف فروش قفل بمانند.
توجه به این نکته ضروری است که درحالی که سهم و سرمایه بسیاری از افراد، مخصوصا افراد حقیقی که تازه واردهای بورس محسوب می‌شوند در روزهای منفی بازار آب می‌شود، شرایط به نفع افرادی است که پول نقد پارک شده خارج از بازار دارند، زیرا می‌توانند سهم های بسیار ارزنده را با قیمت بسیار پایین تر بخرند.
