ساخت پالایشگاه یا واردات بنزین؟ کدام منطقی تر است؟
علی شمس اردکانی در اعتماد نوشت:کشوری مثل ایران که به صورت بالقوه توان صادرات بنزین را دارد نباید به هیچ عنوان واردکننده بنزین شود. اگر این اتفاق بیفتد نشاندهنده آن است که سیاستهای مربوط به این حوزه غلط بوده و نباید کالایی که تولید داخل دارد وارد کشور شود.
معمولا کشورهای تولیدکننده هر کالایی اجناس خود را صادر میکنند و اجازه واردات آن را نمیدهند. سیاستهای غلط ما ناشی از مصرف درآمدهای حاصل از فروش بنزین و نفت برای مخارج جاری است. این درحالی است که پول حاصل از فروش بنزین و گازوییل و درآمدهای نفتی بایستی در گروه انرژی و با اولویت سرمایهگذاری در صنایع نفت مصرف شود.
یکی از سیاستهای غلطی که تا امروز هم ادامه داشته این بوده که قیمتهای سوخت در همه جا یکسان بودهاند؛ این درحالی است که بنزین و فرآوردههای نفتی هم باید شبیه سایر کالاها نرخگذاری شوند. به عنوان نمونه مگر قیمت کاهو که یک کالای کشاورزی است در بازار شهرری با بازار تجریش یکی است که قیمت بنزین در شهرری و تجریش یکی باشد؟ بدیهی است که با این نوع نرخگذاریهای یکسان پولی برای سرمایهگذاری در حوزه نفت و پالایشگاهها در کشور وجود نخواهد داشت.
اگر در گذشته در این حوزه به درستی برنامهریزی شده بود و برنامهها هم عملیاتی میشدند نه تنها بایستی در ایران پالایشگاه به اندازه کافی میساختیم تا فرآوردههای نفتی را صادر کنیم حتی باید از پول نفت در کشورهای دیگر هم پالایشگاه میساختیم تا برای فروش نفت کشور نگران تحریم و فشارهای دیگران نباشیم.
به عنوان مثال اگر در کشوری مانند ترکیه پالایشگاه ساخته بودیم نفتمان را در پالایشگاه خودمان تولید میکردیم اما امروز یک بخشی از نیاز سوخت ترکیه که از ایران تامین میشود از طریق قاچاق سوخت از سوی قاچاقچیان صورت میگیرد. یکی از مواردی که اخیرا شاهد آن بودیم صفهای طولانی خودروها در جایگاههای بنزین بود که نشاندهنده آن است که مسوولین توزیعکننده بنزین اسیر سیاستهای غلط گذشته هستند که یکی از آنها نرخگذاری یکسان سوخت در سراسر ایران است این درحالی است که در شهرهای ترکیه در یک چهارراه با چهارراه دیگر قیمت بنزین با هم فرق میکند، آن هم به این دلیل است که هزینه جایگاههای سوخت با یکدیگر فرق دارند و باید کاری کرد تا جایگاههای سوخت در کشور پررونقتر شوند تا جایگاهها بتوانند سوخت خود را با قیمت تمام شده بفروشند.
به نظر میرسد اگر قیمت بنزین در ایران به صورت سوبسیدی باشد بیراههای بیش نیست و این سیاست یک سیاست پوپولیستی و غلط است که میراث شوم شرکت نفت ایران و انگلیس است و این موضوع را باید یکبار هم که شده مردم درک کنند تا این مساله حل شود و موضوع دیگر اینکه درآمدهای حاصل از فروش بنزین در هزینههای جاری مصرف نشود. اگر آقایان به دنبال تعدیل قیمت بنزین هم باشند نه تنها مشکلات حل نخواهد شد بلکه موجب تورم بیشتر کالایی برای سبد معیشتی مردم میشود.
ما حق نداریم ثروت بیننسلی را خرج هزینههای جاری کشور کنیم، متاسفانه باید گفت این روزها برخی از آقایان ذهنشان درگیر مسائل فرعی در جامعه شده و قادر به حل مسائل و مشکلات اصلی در کشور نیستند و شاهد آنیم که مسائل اصلی در بخش اقتصاد انرژی هر روز با چالشی جدید روبهرو میشود و اوضاع برق، آب و سوخت و… هر روز بدتر از قبل میشود و افرادی بر سر کار میآیند و برای کشور تصمیمگیری میکنند که دانش کافی ندارند و قادر به حل مسائل و مشکلات کشور هم نیستند و راهحلهایی پیشنهاد میدهند که به صورت کامل غلط هستند.