شیب تورم همچنان تند است
رشد تولید و مهار تورم، شعار سال۱۴۰۲ است و اکنون که در ماه پایانی سال قرار داریم، آمار و ارقام نشان می‌دهد دولت نتوانسته آنطور که انتظار می‌رفت، شرایط را مدیریت کند.
از ابتدای امسال بارها رهبر معظم انقلاب به موضوع معیشت و توجه به سفره خانوارها تاکید داشتند و مهار تورم را به مسئولان اقتصادی دولت گوشزد کردند اما آمار و ارقام نشان می‌دهد هنوز تورم در کشور مهار نشده و قدرت خرید خانوار را می‌بلعد. گزارش اخیر مرکز آمار ایران در این‌باره، بیانگر گرانی و کوچک‌تر شدن سفره خانوار است.
بررسی تحولات شاخص بهای تولیدکننده
به تفکیک گروه‌های اصلی «کالا» و «خدمت» در سال جاری، حاکی از آن است که تورم نقطه به نقطه گروه اختصاصی «کالا» به ۲۴.۵درصد در بهمن‌ماه رسیده است. همچنین تورم نقطه به نقطه گروه اختصاصی «خدمت» به ۳۶.۲درصد در بهمن‌ماه سال جاری رسیده است.داده‌های مرکز آمار ایران نشان می‌دهد تورم خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها دربهمن۱۴۰۲به ۴۵.۱درصد رسیده است. درواقع تورم مواد غذایی بین ۲۲ تا ۹۳ درصد به ثبت رسیده تا میانگین تورم سالانه این گروه با رسیدن به ۴۵.۱درصد از میانگین کل تورم ۲.۶درصد بیشتر باشد.گوشت قرمز و مرغ، بیشترین رشد را در بین اقلام مواد غذایی داشت، به طوری که تورم در این گروه کالایی ۹۳درصد بوده است.همچنین ماهی و صدف نیز۶۴ درصد و میوه و خشکبار۵۱درصد رشد قیمت داشته و در سکوی یک تا سه گرانی ایستاده است. نوشیدنی‌ها و خوراکی‌ها هرکدام ۴۵درصد و قند و شکر۳۷ درصد نسبت به بهمن سال گذشته گران شد. شیر، پنیر و تخم‌مرغ هم بارشد ۳۷درصدی در رتبه بعدی گرانی در گروه خوراکی‌ها ایستاد. سبزی‌ها، حبوبات، نان و غلات نیز به ترتیب ۳۵درصدو۲۴درصد گرانی راتجربه کرد وروغن وچربی‌ها نیزکمترین افزایش نرخ راداشت که با گرانی ۲۳درصدی به دست خانوارها رسید. نکته قابل توجه اینجاست که برخی از کالاها مانند نان، مشمول قیمت‌گذاری است و اساسا نباید گران شود اما اتفاق دیگری افتاده که در آمارها مشخص است. این در حالی است که دولت برای واردات کالاهای اساسی نرخ ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی درنظر گرفته وهمچنان این رقم درحال پرداخت است.درواقع مسئولان دولت اعلام کرده بودند برای حذف ارز ترجیحی با همان دلار۴۲۰۰تومانی جراحی اقتصادی نیازاست و این اقدام دراردیبهشت سال گذشته انجام شدکه تورم ماهانه ۱۲درصد رقم خورد.
معضلات ناترازی
وحید شقاقی‌شهری، رئیس دانشکده اقتصاد دانشگاه خوارزمی در گفت‌و‌گویی که با خبرنگار ما داشت، تصریح کرد: منکر تلاش‌های دولت در زمینه مهار تورم نیستم اما اقداماتی که انجام‌شده،لازم بوده و کافی نیست.وی افزود: دولت اکنون با ناترازی‌هایی روبه‌روست که سال آینده هم پاشنه آشیل اقتصادایران خواهد بود ومشکلات مهارتورم را زیاد می‌کند.ناترازی‌هایی مانند صندوق‌های بازنشستگی، بنزین، برق و… .شقاقی‌شهری تاکید کرد: سال آینده انتظارات تورمی تشدید خواهد شد اما هنوز اعلام نشده در زمینه اقتصاد کلان قرار است چه اقدامات و اصلاحاتی انجام شود. وی معتقد است که حضور ایران در سازمان‌های اقتصادی و تجاری مانند شانگهای و بریکس بسیار خوب است اما زمانی مطلوب می‌شود که از این فرصت استفاده درست انجام شود. به این صورت که تجارت با کشورها دیگر آسان شود اما هنوز اقدام خاصی را در این زمینه شاهد نیستیم. جام جم در روزهای آینده نیز میزان تحقق شعار سال ۱۴۰۲ را در گفت‌و‌گو با کارشناسان دنبال خواهد کرد.
به تفکیک گروه‌های اصلی «کالا» و «خدمت» در سال جاری، حاکی از آن است که تورم نقطه به نقطه گروه اختصاصی «کالا» به ۲۴.۵درصد در بهمن‌ماه رسیده است. همچنین تورم نقطه به نقطه گروه اختصاصی «خدمت» به ۳۶.۲درصد در بهمن‌ماه سال جاری رسیده است.داده‌های مرکز آمار ایران نشان می‌دهد تورم خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها دربهمن۱۴۰۲به ۴۵.۱درصد رسیده است. درواقع تورم مواد غذایی بین ۲۲ تا ۹۳ درصد به ثبت رسیده تا میانگین تورم سالانه این گروه با رسیدن به ۴۵.۱درصد از میانگین کل تورم ۲.۶درصد بیشتر باشد.گوشت قرمز و مرغ، بیشترین رشد را در بین اقلام مواد غذایی داشت، به طوری که تورم در این گروه کالایی ۹۳درصد بوده است.همچنین ماهی و صدف نیز۶۴ درصد و میوه و خشکبار۵۱درصد رشد قیمت داشته و در سکوی یک تا سه گرانی ایستاده است. نوشیدنی‌ها و خوراکی‌ها هرکدام ۴۵درصد و قند و شکر۳۷ درصد نسبت به بهمن سال گذشته گران شد. شیر، پنیر و تخم‌مرغ هم بارشد ۳۷درصدی در رتبه بعدی گرانی در گروه خوراکی‌ها ایستاد. سبزی‌ها، حبوبات، نان و غلات نیز به ترتیب ۳۵درصدو۲۴درصد گرانی راتجربه کرد وروغن وچربی‌ها نیزکمترین افزایش نرخ راداشت که با گرانی ۲۳درصدی به دست خانوارها رسید. نکته قابل توجه اینجاست که برخی از کالاها مانند نان، مشمول قیمت‌گذاری است و اساسا نباید گران شود اما اتفاق دیگری افتاده که در آمارها مشخص است. این در حالی است که دولت برای واردات کالاهای اساسی نرخ ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی درنظر گرفته وهمچنان این رقم درحال پرداخت است.درواقع مسئولان دولت اعلام کرده بودند برای حذف ارز ترجیحی با همان دلار۴۲۰۰تومانی جراحی اقتصادی نیازاست و این اقدام دراردیبهشت سال گذشته انجام شدکه تورم ماهانه ۱۲درصد رقم خورد.
معضلات ناترازی
وحید شقاقی‌شهری، رئیس دانشکده اقتصاد دانشگاه خوارزمی در گفت‌و‌گویی که با خبرنگار ما داشت، تصریح کرد: منکر تلاش‌های دولت در زمینه مهار تورم نیستم اما اقداماتی که انجام‌شده،لازم بوده و کافی نیست.وی افزود: دولت اکنون با ناترازی‌هایی روبه‌روست که سال آینده هم پاشنه آشیل اقتصادایران خواهد بود ومشکلات مهارتورم را زیاد می‌کند.ناترازی‌هایی مانند صندوق‌های بازنشستگی، بنزین، برق و… .شقاقی‌شهری تاکید کرد: سال آینده انتظارات تورمی تشدید خواهد شد اما هنوز اعلام نشده در زمینه اقتصاد کلان قرار است چه اقدامات و اصلاحاتی انجام شود. وی معتقد است که حضور ایران در سازمان‌های اقتصادی و تجاری مانند شانگهای و بریکس بسیار خوب است اما زمانی مطلوب می‌شود که از این فرصت استفاده درست انجام شود. به این صورت که تجارت با کشورها دیگر آسان شود اما هنوز اقدام خاصی را در این زمینه شاهد نیستیم. جام جم در روزهای آینده نیز میزان تحقق شعار سال ۱۴۰۲ را در گفت‌و‌گو با کارشناسان دنبال خواهد کرد.
کاهش تقاضا با سیاست‌های انقباضی
مرتضی عزتی، کارشناس اقتصادی در این باره توضیح داد: تورم همچنان در محدوده ۴۰ درصد باقی مانده و کاهش تورم نقطه به نقطه نیز به دلیل کاهش تقاضاست که اثر کمی در بازار داشته است. وی افزود: کاهش تقاضا و کاهش توان خرید مردم و همچنین افت توان خرید سرمایه‌گذاران، تقاضا در بازار را به سمت نزولی برده و این موضوع منجر به کاهش اندک نرخ تورم آن هم به صورت موقتی در بازار شده است اما به صورت معنا‌دار شاهد اتفاق خاصی نبودیم و سیاستی را هم در این زمینه شاهد نیستیم. عزتی معتقد است کاهش تقاضا هم به دلیل سیاست‌های انقباضی بانک مرکزی اتفاق افتاده و تسهیلات به مردم پرداخت نمی‌کند و همین موضوع می‌تواند بر کاهش تقاضا اثر بگذارد.
