تنها راه نجات کشاورزی از تغییر اقلیم، هوشمندسازی است

معاون موسسه تحقیقات کشاورزی با تأکید بر اینکه ایران به‌دلیل اقلیم خشک و نوسانات شدید دما بیش از هر زمان دیگری در معرض پیامد‌های تغییر اقلیم قرار دارد، گفت: تنها راه نجات کشاورزی کشور، حرکت به سمت هوشمندسازی و بهره‌گیری همزمان از دانش بومی و فناوری‌های نوین است؛ رویکردی که می‌تواند تاب‌آوری منابع طبیعی و امنیت غذایی را در دهه‌های آینده تضمین کند.

بهاره جمشیدی – معاون پژوهشی مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی و عضو هیئت علمی بخش تحقیقات هوشمندسازی کشاورزی درباره اقدامات انجام‌شده در زمینه سازگاری با تغییر اقلیم در بخش کشاورزی و منابع طبیعی، توضیحاتی ارائه داد.

وی با اشاره به اینکه تغییر اقلیم یکی از چالش‌های اصلی قرن بیست‌ویکم است، گفت: اقلیم خشک و نیمه‌خشک ایران موجب شده کشور ما در برابر نوسانات دمایی و خشکسالی‌های پیاپی آسیب‌پذیری بیشتری داشته باشد و این مسئله بهره‌وری منابع طبیعی را تحت تأثیر قرار داده است. در چنین شرایطی، تنها سازگاری هوشمندانه و پایدار با تغییر اقلیم می‌تواند به حفظ معیشت جوامع محلی، پایداری اکوسیستم‌ها و امنیت غذایی کمک کند.

معاون پژوهشی مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی گفت: دانش بومی کشاورزان ما که حاصل قرن‌ها تجربه در اقلیم خشک ایران است، یک سرمایه ارزشمند محسوب می‌شود. از شیوه‌های سنتی مدیریت آب و خاک مانند قنات و تراس‌بندی گرفته تا انتخاب ارقام بومی مقاوم به خشکی، همگی میراثی الهام‌بخش برای ارائه راهکار‌های سازگار با محیط زیست هستند.

او با اشاره به نقش فناوری‌های نوین و هوشمند در کنار دانش بومی گفت: فناوری‌هایی مانند اینترنت اشیا، هوش مصنوعی، سامانه‌های آبیاری هوشمند، سامانه‌های پیش‌آگاهی تنش‌های زیستی و غیرزیستی، هشدار مخاطرات طبیعی، سنجش از دور و پهپاد‌ها می‌توانند ابزار‌های مؤثری در مدیریت داده‌های محیطی و پشتیبانی تصمیم‌گیری باشند.

جمشیدی تأکید کرد: ترکیب این دو حوزه – دانش بومی و فناوری‌های نوین – می‌تواند مسیر رسیدن به کشاورزی هوشمند، منابع طبیعی تاب‌آور و توسعه پایدار را هموار کند.

وی در بیان الزامات تحقق این اهداف گفت: تقویت زیرساخت‌های ارتباطی و داده‌ای پایدار و قابل‌اعتماد، فرهنگ‌سازی و آموزش کشاورزان به‌ویژه بهره‌برداران کوچک‌مقیاس، اجرای سیاست‌های حمایتی دولت، توسعه استارت‌آپ‌های فناورانه و ایجاد هماهنگی بین بخش‌های علمی، پژوهشی، اجرایی و خصوصی از ضروریات این مسیر است.

به گزارش ایسنا، به گفته او، با تقویت این الزامات و بهره‌گیری از راهکار‌های فناورانه، می‌توان انتظار داشت تاب‌آوری اکوسیستم‌ها در برابر تغییر اقلیم افزایش یابد و بهره‌برداری از منابع طبیعی بهبود پیدا کند.

جمشیدی در پاسخ به پرسشی درباره تأثیر این اقدامات بر امنیت غذایی خاطرنشان کرد: قطعاً به‌کارگیری شیوه‌های نوین در کنار دانش بومی می‌تواند نقش مهمی در بهبود امنیت غذایی، به‌ویژه در شرایط ناپایداری بارش و محدودیت‌های منابع آب کشور داشته باشد.