رفع انحصار مجوز تاسیس داروخانه با دستورالعمل جدید سازمان غذا و دارو

یک کارشناس سلامت با تاکید بر اینکه به دلیل انحصارطلبی داروخانه‌داران، صدور مجوز تاسیس داروخانه در شهرهای بزرگ عملا انجام نمی‌شد، گفت: اخیرا سازمان غذا و دارو آیین‌نامه جدیدی را در زمینه مجوز تاسیس داروخانه تدوین کرد که حدنصاب جمعیت را حذف کرده و از این نظر اقدامی بسیار مثبت در جهت رفع انحصار مجوز تاسیس داروخانه است.

موضوع مجوزهای کسب‌وکار طبق پژوهش‌های وزارت اقتصاد، مهم‌ترین مانع پیش‌روی مردم برای تولیدکننده و کارآفرین شدن است. یکی از نمودهای اصلی این پیچیدگی در اعطای مجوزها، بحث ایجاد انحصار در مشاغل خاص و پردرآمد است. اگرچه تأثیرات منفی مجوزهای کسب‌وکار و انحصارات مربوط به آن در همه زمینه‌های تولید و اقتصاد کشور سایه افکنده‌ ولی بیشترین میزان انحصار مخرب در حوزه سلامت است.

پدرام سلطانی‌فر کارشناس سلامت، با اشاره به انحصار مشاغل مختلف در نظام سلامت گفت: در حوزه مجوزهای کسب‌وکار و انحصار مصادیق زیادی چه در بحث  دارو و چه در زمینه خدمات پزشکی وجود دارد که  از آن جمله می‌توان مجوز تاسیس مطب، داروخانه، کلینیک، بیمارستان، آزمایشگاه و مراکز خصوصی ارائه دهنده خدمات فیزیوتراپی و رادیولوژی را ذکر کرد. در کلیه موارد یاد شده متقاضی، ملزم به کسب مجوز از دستگاه‌های تعریف شده در ذیل وزارت بهداشت و یا نهادهای صنفی است.

این کارشناس سلامت با اشاره به نتایج زیان‌بار انحصار در نظام سلامت برای دانشجویان رشته‌های پزشکی و داروسازی افزود: متاسفانه پزشکان و داروسازان کشور بدلیل سهامدار بودن و یا اشتغال به تجارت های شخصی، در مراکز دولتی اشتغال ندارند گاها عاملین صدور مجوز، دریافت مجوز توسط دانشجویان تازه فارغ‌التحصیل شده داروسازی و یا کسانی که بدنبال تاسیس مطب یا کلینیک هستند را مشروط به چندین سال کار در مراکز دولتی و کسب امتیازاتی به واسطه کار با درآمد بسیار پایین می‌دانند.

سلطانی‌‌فر با اشاره به انحصارات نظام سلامت و تلاش برای ایجاد ادبیات در انحصاری کردن مجوزهای ورود به این بخش اظهار داشت: انحصاری ‌کردن صدور مجوزها در حوزه‌های مختلف با ادبیات متفاوتی بیان می‌شود و گاهی در لفافه کلمات علمی به کار می‌برند و با حذف بار منفی محدودیت صورت می‌گیرد. برای مثال محدودیتی که بواسطه تعداد داروخانه اعمال می‌شود با حذف کلمه محدودیت و جایگزینی مدیریت توزیع جغرافیایی بیان می‌شود. در پزشکی نیز به همین نحو است و با به کار بردن اصطلاحات تایید صلاحیت پزشکی و لزوم کنترل متخصصین برای جلوگیری از تقاضای القایی اقدام به ایجاد انحصار حتی پیش از ورود به دانشگاه‌های پزشکی می‌کنند.

این کارشناس سلامت ادامه داد: متأسفانه در حوزه سلامت، بین پزشکان و داروسازان این انحصارطلبی شدیدتر است. به‌عنوان مثال اقلام موجود در حوزه تجهیزات پزشکی حداقل ۱۰ برابر اقلام حوزه دارو است اما این فراوانی منجر به انحصار در راه‌اندازی کسب‌وکار نشده ‌است و مهندسان این حوزه هرگز فعالیتی در زمینه مطالبه و ایجاد انحصار و یا دفاع از منافع صنفی انجام نداده‌اند و ای‌ کاش که این اقدام اشتباه را هرگز هم انجام ندهند چراکه هرجا انحصار و منافع صنفی اولویت قرار گیرد منافع کلی و جمعی مردم قربانی می‌شوند.

وی با اشاره به آیین نامه جدید سازمان غذا و دارو در جهت رفع انحصار مجوز تاسیس داروخانه‌ها گفت: در مورد مجوز تاسیس داروخانه، عاملین صدور یعنی وزارت بهداشت، سازمان غذا و دارو و دانشگاه‌های علوم پزشکی، محدودیت‌هایی در صدور مجوز در تعداد داروخانه در شهرهای بزرگ و کوچک اعمال می‌کنند و اگرچه حتی داروساز امتیازات لازم را کسب کند باز هم به دلیل حدنصاب جمعیت از دریافت مجوز منع می‌شود. با این حال سازمان غذا و دارو اخیرا آیین‌نامه جدیدی را در زمینه مجوز تاسیس داروخانه تدوین کردند که حدنصاب جمعیت را حذف کرده است و از این نظر اقدامی بسیار مثبت در جهت رفع انحصار مجوز تاسیس داروخانه است.